Siyasî istibdadın, cemiyetteki tüm şubelere sirayet edip zehrini atmasıyla; fertler, bakış açılarını kaybedebiliyor ve otoriterlik yanlısı esintiler, ferdin dünyasına sızabiliyor.

“Nerede kaldı, zerratı günahkârlardan mürekkep bir hükûmet, tamamıyla masum olsun[...] Yoksa seyyiesiz hükûmet muhâl-i âdidir. Ben öyle adamlara anarşist nazarıyla bakıyorum.”

Münazarat’taki bu ifade, her yere zehrini atan istibdadın tesiriyle şöyle çarpıtılabiliyor: “Seçimle iş başına gelen hükümette hatalar olabilir. Zira hatasız hükümet mümkün değildir. O halde bu hükümeti tenkit anarşistliktir.”

Oysa Münazarat’ta geçen bu diyaloğun gelişimini ve devamını dikkatli okursak, Üstad Hazretleri burada, meşrutî (demokratik) sistem içinde iş başına gelen siyasî iktidarlar arasında bir kıyas yapmıyor.

Üstad Hazretleri, demokratik rejim ile otoriter rejim arasında bir kıyas yapıyor. Evet, meşrutî sistemde de hatalar olabilir. Çünkü, hatadan hâlî olmayan pek çok insandan mürekkep bir sistemdir. Tek bir adam dahi günahsız değilken, pek çok insanın mesul olduğu bir sistem, nasıl tamamen günahsız olur?

Diyaloğun hemen devamındaki ve Münazarat’ta başka yerlerde yer alan, konuyla........

© Yeni Asya