İnsan; görüntüsüyle değil ahlâkıyla insandır (2)

MUSTAFA ÇELİK

Rasûlüllah (sav)’in sünnet ve sîretine bağlı kalanlar, görüntüye değil, ahlâka önem verirler. Sîretlerini sûretlerine şahid yaparlar. Dinde ahlâk, bir kıstas-ı azim kabul edilmiştir. Bu konuda bazı rivayetler şöyledir: “Kişinin namazına, orucuna bakmayın; konuştuğunda, doğru konuşup konuşmadığına, kendisine emniyet edildiğinde, güvenilirliğini ortaya koyup koymadığına; dünya kendisine güldüğünde, takvayı elden bırakıp bırakmadığına (menfaat anındaki tavrına) bakıp öyle değerlendirin.” (Kenzul-Ummal, h. No: 8435)

“Kişinin namazı, orucu sizi aldatmasın. Dileyen oruç tutar, dileyen namaz kılar. Fakat güvenilir olmayanın dini de olmaz.” (a.g.e, h. No: 8436)

Bu iki rivayet de Hz. Ömer (ra)’den Mevkuf olarak (Hz. Ömer’in sözü olarak) nakledilmiştir. Haraitî’de Hz. Ömer’den mevkuf olarak naklettiği rivayette, biraz daha kısa olarak şunlara yer verilmiştir:

“Kişinin namazına, orucuna bakmayın; konuştuğunda, doğru konuşup konuşmadığına, kendisine emniyet edildiğinde, güvenilirliğini ortaya koyup koymadığına bakın...” (Haraitiî, Mekarimu›l-ahlak, 1/185)

Kenzu’l-Ummal’da senet zinciri yoktur. Haraitî’nin rivayet zinciri ise şöyledir: Ömer b. Şebbe, Yahya b. Said, Ubeydullah b. Ömer, Ömer b. Atiyye, Onun amcası, Bilal b. Haris, Ömer b. Hattab.

Öyle anlaşılıyor ki, Müslümanların önemli bir kısmı, ibadetlerde -dış görünüşü itibariyle- gelenekten gelen ritüelleri yaparken bile, hayal mertebesinden öteye geçmezler. Bütün ahlakî değerlerini Hz. Muhammed (sav)’den alan müminler, onun terbiyesini hafife aldıkları an, bütün meziyetlerini........

© Yeni Akit