20 Haziran 1389 Balkanlar’a vurulan mühür Birinci Kosova zaferi ve günümüz Sırpları

HALİT KANAK

(Yozgat Milletvekilliği de yapan millî şâirimiz Üsküplü Yahya Kemal Beyatlı hatırasından. Annem bana, “Oğlum, dünyada iki insanı sev… Peygamber Efendimiz’i, bir de Sultan Murad Efendimizi sev” derdi.)

Rumeli’nin fâtihi Süleyman Paşa yanına kardeşi Şehzâde Murat’ı da almış, yaptığı fetihlere onu da ortak ederek büyük bir âlicenaplık örneği sergilemişti. Fetih meydanlarında Ağabeyinin yanında pişen Şehzâde Murat, onun av esnasında atıyla beraber düşerek kazâen vefâtı üzerine 33 yaşında veliaht oldu.

Orhan Gâzi, denizde boğularak vefât eden torunu Melik Nâsır’ın (Süleyman Paşa’nın oğlu) kabri yanına defnedilen büyük oğlu Süleyman Paşa’nın Bolayır’daki kabrini ziyaret ettikten sonra Rumeli sorumluluğunu şehzâde Murat’a verdi. Yeni veliaht önce, 1357’de fethettiği Çorlu ve Lüleburgaz’dan sonra Kırklareli ve Edirne’ye giden bütün yolları kesti. Sonra da hem Edirne’yi, hem de akıncılarıyla Meriç’i geçerek az ileride 5 yıl boyunca devlete başkentlik yapacak Dimetoka’yı topraklarına kattı.

Hatta üvey kardeşi Şehzâde Halil’in çocuk yaşlarda İzmit Körfezinde kayıkla gezinti yaptığı sırada Cenevizli deniz korsanları tarafından kaçırılarak, Foça’da üç yıl ellerinde tutulması sırasında onun kurtarılmasında önayak oldu. Bu süre içersinde Şehzâde Halil’in Bizans Prenseslerinden Theodora’nın oğlu olmasından dolayı arabuluculuk görevi üstlenen Bizans’a karşı harekâtta titiz davranmıştı. (Prenses Theodora Orhan Gâzi’nin dördüncü eşi idi.)

Ancak kısa süre sonra 1362 Mart’ın da babası Orhan Gâzi’nin vefât etmesiyle Şehzâde Murat yanında kurmayları Hacı İlbeyi, Evrenos Gâzi, Lala Şahin Paşa, Ece Yakup, Gâzi Fâzıl Beyler olduğu halde Bursa’ya geldi, babasının yerine geçti tahta oturdu.

Orhan Gâzi oğlu Sûltân Murad Hân hayatı boyunca girdiği 37 savaşta sayısız tehlike atlatmasına rağmen hepsinden zaferle çıkmış, düşmana arkasını döndüğü ve muharebe meydanını bıraktığı görülmemiştir. 20 Haziran 1389’da sonuncu muharebesinde bile 63 yaşında hakettiği şehâdete ulaşmasına rağmen mağlup olmamış, 1. Kosova Zaferi olarak tarih sayfalarına altın harflerle yazılan bu savaşta da gâlip gelmesini bilmişti.

Kosova savaşını hazırlayan sebep yine Karamanoğullarından kaynaklanmıştı. 31 Aralık 1378 Cuma günü Sûltân Murad’ın kızı Nefise Melek Hâtun ile Karaman Beyi Alaaddin Ali Bey’in evlenmesi iki devleti yakınlaştırmaya yetmemiş, zaman zaman tatsız olaylar yaşanmaya devam etmekteydi.

Kendisine kuzey ve batıdan sınır olan Osmanlı Devleti ile doğu tarafından sınır olan Memlüklerin 1386’da bir anlaşmaya varması, Karamanoğulu Alaaddin Ali Bey’i çok telaşlandırmış, Sûltân Murad’ın Balkanlar’da bulunduğu sırada gidip Osmanlı toprağı Beyşehir’i işgâl etmişti. Bu inanılmaz cüretkâr bir davranıştı. Zâten Sûltân Murad bunu haber aldığında; “Demek Karamanoğlu akıllanmamış hâlâ bize meydan okuyor” diyerek bu meydan okumayı affetmeyeceği mesajı vermişti.

Haksız da sayılmazdı. Bir daha bu tür olaylara fırsat vermemek için dost düşman herkese güç ve kudretini göstermesi gerekiyordu. Balkan fütuhatını yarıda kesti.

70 bin kişiyle gelerek (Afyon) Karahisar’da konakladığı gün, Karamanoğlu elçileri huzura geldi. Ancak Sûltân Murat’ın tepkisi sert oldu. Karaman elçisine şöyle seslendi; “Var Karamanoğlu’na de. Olanca kuvvetiyle gelip her ne sözü ve hüneri varsa er meydanında söylesin, er olsun. Bana her yıl gazâ’ya mâni olmaya kasteder. Mâni-i gazâ’ya gazâ, gazâ-i ekberdir. Bu yıl kâfirle gazâ’dan kaldık, bâri onun şerrini defedelim.”

Tarihe not niteliğinde düşen bu sözlerden sonra kalktı Karamanoğulları üzerine yürüdü. 1386 Kasım’ında Konya önlerinde iki ordu karşılaştığında, Sağ cenahta Firuz ve Candar Beylerle Şehzâde Bâyezid, sol cenahta Anadolu Beylerbeyi Sarı Timurtaş Paşa ile diğer Şehzâde Yakup Bey, merkezde ise Rumeli Beylerbeyi Kara Timurtaş Paşa ile Sûltân 1. Murat Hân’ın bulunduğu Osmanlı Ordusu Karamanlıları çabucak dağıttı.

Savaş meydanında fırtına gibi eserek savaşın kısa sürede........

© Yeni Akit