Arnavutluk’ta Ramazan

AYHAN DEMİR

Arnavutluk devleti, Osmanlı’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan ettiği ilk yıllarda, Ramazan orucunu büyük bir saygı ile karşılıyordu. İşçiler, devlet adamları ve hatta okullar, Ramazan ayında ayrıcalıklı bir şekilde ele alınıyordu.

Öyle ki, bağımsızlığın sekizinci yılana denk gelen 1920’de, Arnavutluk devleti Arnavut İslam Cemaatine bir yazı gönderdi. Bu yazıda şu sorusu gündeme getirilerek, bu mesele, eğitim reformuna dâhil edilmiştir: “Ramazanda, okullar genel olarak nasıl bir düzeni takip etmeli, öğrencilerin eğitime devam edebilmesi için ne tür önlemler alınmalıdır?”

Ardından 1925 yılında, bazı öğrencilerin oruç tuttuğu düşünülerek, eğitim programının Ramazan ayında hafifletildiği, şu şekilde belirlenmiştir: “Okullarda, öğrencilerin Müslüman olduğu durumlarda, Ramazan ayında eğitim 4 saat sürecek ve yalnızca ana dersler öğretilecektir.”

Ramazan ayına duyulan büyük saygı, bayram için de geçerliydi. Arnavut okullarında; bayram öncesinde iki ve sonrasında üç gün tatil verilirdi. Bu durum, 1939-1943 yılları arasındaki İtalyan faşistlerin ve 1943-1944 yılları arasındaki Almanların işgali esnasında da devam etti.

Bir dönem, dünyanın tek ateist ülkesi olarak, tarihe geçen Arnavutluk’ta; 1944 yılında iktidara gelen komünistler, bu tabloyu tamamen tersine çevirdiler. Arnavutluk’ta, 1967’den 1991’e kadar, dine dair her şeyi yasakladılar. 1967 yılında yayınlanan Resmî Gazete’de, “dini bayramların; partizan bayramı, madenci bayramı, devlet güvenliği bayramı ve pionerler organizasyonu gibi çeşitli ‘anma günleri’ ile değiştirilmesi” yönünde bir karar yayınlandı. Ardından tüm camiler ve diğer ibadethaneler, sinema, tiyatro ve sanat galerisine dönüştürüldü. Dini kitaplar, yasaklandı, yakıldı.

Komünistler, işi hepten “cadı avına”........

© Yeni Akit