menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

İyimserliğin iyileştirici kötümserliğin yıkıcı etkisi

22 1
05.10.2025

İyimserliğin iyileştirici kötümserliğin yıkıcı etkisi

Ali Erkan Kavaklı

Nörolog Prof. Ulrike Bingel, iyimser ve kötümser beklentilerin sağlığımızı nasıl etkilediğini araştırıyor. Doktorlara çağrıda bulunuyor:

“Placebo ve Nacebo etksinin gücünü fazlasıyla önemseyin!”

Placebo, iyileştirici madde içermeyen ilacı hasta içtiğinde ilaç aldığını düşünüyor, vücudun iyileştirme mekanizması harekete geçiyor.

Nacebo, ilacın zararlı yan etkisi olacağı zannıyla ilaç alan hasta iyileşmiyor aksine ona zarar veriyor.

Bir felaketin yaklaştığına inanmak insanı hasta edebilir. Cep telefonu radyasyonunun zararlı olduğuna inanan insanın başı ağrıyabilir. Kullanım kılavuzundaki yan etkilere fazla inanılırsa ilaç zararlı olabilir. Eğer doktor ameliyat öncesi istemeden de olsa hastada korku uyandırırsa ameliyattan sonra hasta kötüleşebilir. Buna tıp dilinde “nocebo etkisi” denir ki plasebo etkisinin kötü kardeşidir.

Placebo etkisi genellikle alay konusu edilir fakat epeyce bir zamandır ispat edilmiştir ki iyileştirici madde içermeyen ilaçların alınması vücuda gerçekten faydalıdır. Empati ile yapılan konuşma hastanın acısını azaltır ve iyileşmesini hızlandırır.

Prof. Bingel, placebo etkisinden nasıl faydalanılacağını ve nocebo etkisinden kaçınmanın önemini araştıran “Tereatment Expectation” (Tedavi Beklentisi) isimli özel bir araştırma yürütüyor.

Prof. Bingel; Der Spiegel’e verdiği röportajda şu tespitleri aktarıyor:

“Artık placebo etkisinin, özellikle de ağrılar söz konusu olduğunda,........

© Yeni Akit