Geçen haftaki 2 makâlemizde, birer nebze, fıkıh ilminin ehemmiyeti ve genel olarak fukahânın tabakalarından bahsettik... Müctehidlerin en yüksek tabakası olan “Müctehid fid-dîn=Dînde müctehid veya Müctehid Fiş-Şer'=Şerîatte müctehid”: “Dînî hükümleri, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerden çıkarırken, kendine mahsûs kâide ve usûl koyan mezheb sâhibi müctehidlerdir.” Bunlara, “müctehid-i mutlak” da denir. Dört mezhebdeki fukahâ (dînî hükümleri bildiren fıkıh âlimleri), yedi derecedir. Birincisi, “müctehid fiş-şer'” olan tabakadır. Dört mezhebin imâmları böyledir. (Ahmed Cevdet Paşa) Büyük fıkıh âlimi, seyyid, allâme Muhammed Emîn İbn-i Âbidîn (rahimehüllah) buyurmuştur ki: “Fakîhlerin başı, İmâm-ı a'zam'dır ve fıkhın dörtte üçü ona âittir.” Müctehidlerin 2. tabakası, “Müctehid fil-Mezheb”: “Mezhebde müctehid; mezheb reîsinin (imâmının) koyduğu usûl ve kâidelere uyarak, dört delîlden (Kitâb, yâni Kur'ân-ı kerîm, sünnet, icmâ', kıyâs), hüküm çıkaran İslâm âlimleridir. Bunlara, “müctehid-i mukayyed” veya “müctehid-i müntesib” de denir. İmâm Ebû Yûsuf, İmâm Muhammed Şeybânî ve........

© Türkiye