"Dünya tarihine bakıldığında gücün illaki akıl ve adalet anlamına gelmediğini öğrendik" diyor Harari yeni kitabında. NEXUS isimli kitabın ilk sayfası bu tespitle başlıyor. "Gücü yanlış kullandıkça insanlık kendini yok etmeye devam ediyor" diyerek çok önemli bir konuya parmak basıyor: "Kontrol edemeyeceğin bir gücü sakın talep etme!" Harari hepimizin gayet iyi bildiği eski hikâyelerden bahsederek metaforlaştırdığı bu cümlenin en önemli tespitini şu şekilde yapıyor: Kişisel inisiyatif ile güç hareket etmiyor. Çok sayıda insanın omuz omuza vermesi ile birlikte güç ortaya çıkıyor. Özetle bir hareket kitlesel olmadığı zaman güç kazanmıyor. Kendisinden önceki düşünürler gibi Aldous Huxley, Michel Foucault, John Stuart Mill ve Jean-Jacques Rousseau, İbn-i Haldun gibi Harari de toplumun "en iyiler" tarafından yönetilmeme tehlikesine dikkat çekmiş. Bu kıymetli insanların hemen hemen hepsi gücün tek bir kişi ya da grupta toplanmasının tehlikesinden bahsetmişler. Ayrıca sivil toplumun bile zaman içinde siyasallaşması tehlikesinden bahsetmişler. Bu sebeple sosyal sözleşmenin özgür irade üzerinde yükselmesi gerektiğinden bahsetmişler. Kitlelerin beğendikleri ya da beğenmedikleri üzerinden değil... "Bizim sorunumuz aslında ağ ve bilgi sorunudur" diyor Harari. Hatta, "bilgi, tüm ağların tutkalıdır" diyor. Dolayısıyla iyi bir yönetim için ağdaki herkesin doğru bilgiye sahip olması gerekir. "Bu kadarını bilmesi yeterli" diyerek ağ oluşturamayız. Bazı bilgiler bazı karar alıcılara serbest bazılarına tahditli ise bunun ismi ağ olmaz. Ağın her noktasında gerçek bilginin dolaşıyor olması lazım ki........

© Türkiye