* Avrupa’da "içine şeytan girdi" diye yakılan akıl hastalarını ilk defa hasta kabul edip insanca muamele yapan, su, kuş ve melodi sesi, meşguliyet gibi vasıtalarla ilk tedaviye çalışan Türkler olmuştur... İnsanlık tarihi yüz binlerce yıllıktır ve bir bütündür. Irkların milletlerin tarihi değildir. Medeniyet herkesin malıdır. Kültür aktarmasıyla inkişaf etmiştir. Bazı şeylerin ilk görüldüğü, doğduğu yerler olabilir. Bunlar o millete mal edilir. Demokrasi deyince eski Yunan akla gelir. Akdeniz, medeniyetlerin beşiğidir. Öğrenilen çok şey buradan çıkmıştır. Medeniyet tarihi bir doğru takip etmemiştir. Yunan, Roma ve Avrupa şeklinde tekâmül ettiği telakkisi yanlıştır. Sinüs grafiği gibidir. "Taş Devri" gibi tarih devirleri birer faraziyedir, ispatlanmış şeyler değildir. Başından beri insan medenidir. İnsanlığın dibe vurduğu zaman ve zeminler olabilir. Nitekim astronomiye damga vuran Azteklerin torunları bugün çok geridirler. Her milletin medeniyete az veya çok katkısı olmuştur. Seneler evvel bir Alman profesör, “Türklerin insanlığa hiçbir katkısı olmasa, sadece yoğurdu bulmaları kâfidir” demişti. Bu en kıymetli bağırsak antiseptiğinin ismi bile Türkçe yoğurmaktan gelir. Şimdi Bulgar sütü diye satılmaktadır. Türkler, buna bile sahip çıkamamıştır. Sandal tutup Boğaz köylerine bülbül sesi dinlemeye gidenlerin torunları, bugün sokaklara tükürmektedir. O estetik zevki ve rafine kültürü kaybetmiştir.

Türk mutfağı

Türklerin en mühim hususiyeti adaptasyon kabiliyetidir. Bulunduğu vasata en iyi intibak eden topluluklardandır. Çevresinden müspet tesir görme hassasına sahiptir. Bu sebeple Çinlilerden, Moğollardan, Farslardan, Hindlilerden, Araplardan, Ermenilerden, Rumlardan hiçbir kompleks duymadan öğrendiklerini kendi kültürüyle harmanlamış, dünya çapında bir Türk kültürü ve Türk medeniyeti meydana getirmiştir. Orta Asya’da şartlar icabı belki esaslı bir mutfak kültürüne sahip olmadığı hâlde asırlar boyunca öğrendikleriyle bugün dünyanın sayılı mutfaklarından bir tanesini meydana getirmiştir. Etli pilavın yanına sayısız yemek, içmek ve tatlı........

© Türkiye