Prof. Dr. Burak Gönültaş
Cumhuriyet Üniversitesi Öğretim Üyesi Türkiye’de meydana gelen kadın cinayetlerinin sebepleri konuşulurken hemen karşımıza Batı tandanslı feminist yaklaşımlar çıkmaktadır. Tabii, bu yaklaşımlarda “günah keçisi” olarak geleneksel yapımız gösterilmektedir. Hâlbuki kadın cinayetlerinde birçok sebep ve karmaşık bir gelişim safhası söz konusudur. Ülkemizde meydana gelen vakaların yoğunlaştığı şehirlere baktığımızda ise geleneksel toplum yapısından ziyade seküler sosyal yapıya sahip oldukları görülür. Kadın cinayetlerini bütünüyle geleneksel yapımıza mal etmeye çalışmak, bu problemin çözümünü zorlaştırdığı gibi, çözüm arayışlarını da yanlış mecralara yöneltmektedir. Ölümle neticelenen kadın cinayetlerinin en fazla meydana geldiği şehirler İstanbul, İzmir, Aydın, Muğla ve Antalya’dır. Türkiye gündeminde son dönemde ciddi şekilde yer tutan bazı adli vakalar, sadece tarafı olan kişilere zarar vermiyor, toplumumuzu ve geleceğimizi de tehdit edecek birtakım problemlerin sinyallerini de veriyor. Son dönemde yaşadığımız sosyal değişimler (göçler, pandemi, ekonomik sıkıntılar vs. gibi) ve bunlarla birlikte ortaya çıkan sosyal meseleler, artık toplumumuzun her katmanında kendini gösterir hâle geldi. “Bir insan bunu hangi sebeple yapar?” dediğimiz hadiseler çoğalıyor. Özellikle şiddet içerikli vakalara baktığımızda bir insanın, bir başkasına canavarca hislerle saldırmasını aklımız almıyor. Gerçekten de sosyal problemler tabiatı gereği karmaşıktır ve işin içerisine birçok sebep girer. Bu sebepler sosyal dokumuza çeşitli şekillerde yerleşir, birleşir, çoğalır, karmaşıklaşır ve bazı kişilerin toplum içinde davranış biçimlerini olumsuz etkiler. İşte burada, bu vakaların ortaya çıkardığı sonuçlar ile bunların sebepleri arasında mantıklı-aklî bağlar kurabilmek için teorilere başvururuz. Ancak bildiğimiz bir şey var ki, hiçbir teori tek başına bir sosyal vakayı ya da meseleyi tamamen açıklayamaz, böyle bir iddiada da bulunmaz. Her meselenin kökenindeki sebepleri ve birbiri arasındaki ilişkiyi iyi tahlil etmelidir. Ancak bazı vakalarda böyle yapılmadığı gibi, sebebini anlayamadığı ve iyi tahlil edemediği bir meseleyi çevresinden duyduğu şekilde (âdeta dile pelesenk ederek) “sebeplendirme” çabalarına şahit oluyoruz. Bu çabalar toplumun bir kısmında bilinçsizce olurken, bir kısmında ise durumu saptırmak, belli topluluklar vurmak, rahatsız etmek için yapılıyor. Böylece hem sosyal mesele tam olarak anlaşılamıyor hem de problemi çözmek için yanlış mecralarda dolaşılıyor. Kanaatimce bu meselelerden biri de kadın cinayetleridir.

KADIN MESELESİ VE MEDYA

Öncelikle şu bilinmelidir ki, kadın cinayetleri meselesi insani bir meseledir. Yani hepimizi olumsuz etkileyen ve üzen durumlardır. Bu sıkıntıyı çözmemiz insaniyet namına şarttır. Kadınların huzuru ve mutluluğu, toplumumuz ve geleceğimiz açısından çok önemlidir. Ancak yukarıda da bahsedildiği gibi burada dikkat edilmesi gereken husus; bu cinayetleri sebeplendirmeye çalışırken toplumumuzun temel sosyalizasyon dinamiği olan geleneksel yapımıza olan saldırılarla karşı karşıya kalınmasıdır. Şöyle ki, 19 yaşındaki Semih Çelik’in iki kişiyi öldürmesi hadisesi geçen hafta bütün Türkiye’yi sarstı. Bu hadise herkesi üzerken birtakım kesimler ise olanları ataerkillik üzerinden geleneksel yapımıza ve kültürümüze bağlayarak sanki bu vakaların müsebbibi geleneksel yapımızmış gibi konuyu ele almaya çalıştılar. Hâlbuki, katil seküler bir kişiydi hatta iddiaya göre satanizmle ilişkili bir ideolojiden gelmekteydi. Annesinin beyanına göre pandemi sonrası içine kapanan, sürekli sanal ortamda bulunan ve psikolojik problemleri ciddi boyutlara ulaşmış biriydi. Ayrıca uyuşturucu madde bağımlılığı vardı(1). Belki bu vakada da muhtemelen madde etkisinde idi. Bunlara rağmen sosyal medya ve yaygın medyadaki ifadeler, geleneksel toplum yapımızı hedefe koydu. Peki, yakın geçmişe baktığımızda Türkiye’de işlenen kadın cinayetlerinde durum nasıldı ve genel olarak sebepler nelerdi? Veriler üzerinden konuyu tahlil etmeye çalışalım...

KADIN CİNAYETLERİNDEKİ İSTATİSTİK

Cinayetlerde kadın erkek oranlarına baktığımızda en fazla........

© Türkiye