Dil ve müzik insanlıktan daha mı eskidir?
Vahşi şempanzeler üzerinde yapılan yeni araştırmalar, insanlara özgü olmayan karmaşık iletişim ve ritim konusunda şaşırtıcı bilgiler sağlıyor.
Klavyedeki primatlar: Son yıllarda ve onyıllarda bilim insanları şempanzeler ile insanlar arasındaki iletişim arasında şaşırtıcı benzerlikler keşfettiler.
İnsan gerçekten ne kadar özeldir? Davranışsal araştırmalar da bu soruya en yakın yaşayan akrabalarımız olan şempanzeleri gözlemleyerek yaklaşıyor. İki yeni araştırma, onların daha önce düşünülenden daha çok iki temel iletişimsel açıdan bize benzediklerine dair işaretler gösteriyor: dil ve müzik.
İnsan dilleri o kadar karmaşık ve çok yönlü kabul edilir ki, maymunların, hele ki diğer türlerin, benzer bir karmaşıklığa sahip olabileceğini hayal etmek zordur. Ancak bilim, hayvan iletişimi hakkında hâlâ şaşırtıcı derecede az şey biliyor ve bazı araştırma ekipleri yapay zekayı kullanarak tam da bu konuda çalışıyor olsalar bile, bunu tercüme etmek asla mümkün olmayabilir.
Yaratıcı bir şekilde birleştirildi
Leipzig’deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Cédric Girard-Buttoz ve Catherine Crockford liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, şempanzelerin çağrılarını yaratıcı bir şekilde birleştirerek yeni anlamlar yaratabildiklerini gösterdi. Uzmanlar bundan yola çıkarak beş milyon yıldan daha uzun bir süre önce ortak atalarımızın da bunu yapmış olabileceği sonucuna varıyorlar.
Ekip, analizleri için Taï Milli Parkı’ndaki (Fildişi Sahili) üç grup vahşi şempanzeden binlerce ses kaydı aldı. İletişim becerilerinin ne kadar geniş olduğunu anlamak için birkaç yıla ihtiyaç vardır. Şempanzelerin bireysel çağrıları çiftler halinde birleştirebildiği 16 farklı yola odaklandılar. İfadelerin anlamı da değişiyor.
Çalışmanın yayımlanmasında, iletişim olanaklarına ilişkin bir fikir vermek amacıyla, farklı kompozisyon olanaklarına ilişkin birkaç örnek verilmiştir:
1) anlamı tamamlayan kombinasyonlar, örneğin Örn.: A = yemek yiyor, B = dinleniyor, AB = yemek dinlenme
2) anlamı belirten kombinasyonlar,........
© Turkish Forum
