Bir Tiyatro Düşünün: Ne Oyuncu Var Ne Seyirci

Önümüzdeki günlerde dünya kamuoyuna “PKK silah bırakıyor” şeklinde yansıtılması planlanan gelişmeler, içerik itibarıyla tiyatro sanatına hakarettir. Zira burada tiyatro terimini, estetikten yoksun, senaryosu tamamlanmamış, oyuncuları sahneye çıkmayan bir mizansen olarak kullanmak yerinde olacaktır. Evet, bir “oyun” sahnelenmeye hazırlanıyor ama ortada oyuncu yok; bir “teslim” ilan edilecek ama ne bir suçlu var ne de savcı. Ve en kötüsü, bu gösteriyi izleyen halkın çoğu, olup bitenin gerçekten bir barış süreci olduğuna inanmak zorunda bırakılacak.

Oysa tarihteki gerçek silah bırakma süreçleri şeffaf, belgeli, gözlemcili ve kamuoyuna açık adımlarla ilerlemiştir. FARC, ETA ve IRA gibi örgütlerin süreçleri, Birleşmiş Milletler veya bağımsız gözlemci heyetler eşliğinde yürütülmüştür. Bu örneklerde bireylerin adalete teslimi, silahların toplu imhası ve kamuoyuna açıklanan bildirimler söz konusuydu. PKK örneğinde ise ne birey var, ne belge, ne de gerçek bir teslim söz konusudur.

Süreci izlediği iddia edilen Türk devleti yetkilileri dahi şeffaf değildir. Örneğin, CIA’nın gölge kuruluşu Stratfor tarafından kendisine “bilgi veren en güvenilir adam” statüsü verilen TR-306 numaralı “MİT Başkanı” İbrahim Kalın’ın rolü netlik kazanmamıştır. ABD adına mı, Türkiye adına mı yoksa “uluslararası denge” adına mı hareket ettiği belirsizdir. Bu da tiyatroyu, yönetmeninden dekorcusuna kadar kaotik bir yapıya dönüştürmektedir.

En önemlisi, PKK tarafından bugüne dek herhangi bir resmî fesih açıklaması yapılmamış olmasıdır. Oysa en kötü tiyatronun bile bir senaryosu vardır. Burada ise ne bir açıklama metni ne de imzalı bir belge söz konusudur. Uluslararası hukuka uygun, örgüt lider kadrosunun imzalarını taşıyan ve Birleşmiş Milletler gözleminde yayımlanacak bir fesih belgesi olması gerekirken, şu an yalnızca kulislerde “bırakmış olabilirler” türünden söylentiler dolaşmaktadır.

Bir terör örgütünün resmî olarak feshedilmesi, basit bir kulis dedikodusu değil; hukuki ve siyasi bağlayıcılığı olan ciddi bir prosedürdür. ETA, 2018’deki fesih kararını örgüt sözcülerinin imzasıyla duyurdu. FARC, Kolombiya hükümeti ile yaptığı anlaşmayla örgütsel yapılarını dağıttığını resmen ilan etti. IRA ise silahlı mücadelesine son verdiğini uluslararası komisyonlara bildirerek süreci kapattı.

PKK ise bugüne kadar ne BM gözleminde ve Mecta önünde yazılı bir fesih bildirisi yayımladı,........

© Turkish Forum