Kırılgan Bir Özgüvenin Gölgesinde
Narsisistik Kişilik Bozukluğu (NKB), bireyin kendisini aşırı derecede değerli ve önemli görmesi, sürekli olarak beğeni ve hayranlık beklemesi ve başkalarının duygularını anlama ve onlara duyarlılık gösterme konusunda belirgin bir yetersizlik sergilemesiyle tanımlanan bir kişilik bozukluğudur (American Psychiatric Association, 2013). Bu bozukluğa sahip bireylerde grandiyöz benlik algısı, kişilerarası ilişkilerde sömürücü ve manipülatif davranış örüntüleri ile eleştiriye karşı aşırı duyarlılık temel özellikler arasında yer almaktadır.
NKB, bireyin yalnızca sosyal ilişkilerini değil, iş hayatı, akademik başarı ve kişisel gelişim gibi yaşamın birçok alanını etkileyebilir. Bu bireyler genellikle özsaygılarını dışsal onay ve başarı üzerinden tanımlarlar. Derinlerde ise yoğun bir kırılganlık hissi barındırmalarına rağmen, bu durumu aşırı özgüven veya kibirle örtmeye çalışırlar. Bireyin kendisini üstün görme çabası, aslında içsel bir yetersizlik hissinin savunması olarak değerlendirilmektedir.
Narsisistik Kişilik Bozukluğunun Nedenleri
NKB’nin ortaya çıkışında genetik, biyolojik, psikososyal ve gelişimsel faktörlerin bir arada rol oynadığı düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, bazı bireylerin narsisistik özellikler geliştirmeye daha eğilimli olmasına neden olabilir. Araştırmalar, empati ve duygu düzenleme ile ilişkili beyin bölgelerinde (özellikle prefrontal korteks ve anterior singulat kortekste) farklılıklar olabileceğini göstermektedir. Bu, bireyin başkalarının duygularını anlama ve sosyal ilişkilerini sağlıklı bir şekilde yönetme becerisinde eksikliklere yol açabilir.
Gelişimsel süreçler açısından ele alındığında, çocukluk çağında maruz kalınan ebeveyn tutumlarının narsisistik yapının şekillenmesinde belirleyici olduğu bilinmektedir. Özellikle aşırı yüceltici ya da aşırı eleştirel ebeveynlik tarzı, bireyin sağlıklı bir benlik algısı oluşturmasını zorlaştırabilir. Aşırı övgüye maruz kalan çocuklar, kendilerini sürekli üstün görmek zorunda hissedebilirken, aşırı eleştirilen çocuklar ise benlik........
© Tigris Haber
