Mühacir həkimlər
Türkiyədə 1919-cu ildən bu yana hər il 14 mart Tibb İşçiləri Günü kimi qeyd edilir. Belə ki, 14 mart 1827-ci ildə Osmanlı sultanı II Mahmud dövründə Türkiyə tarixində ilk tibb fakültəsi – “Məktəbi-Tıbbiyeyi-Şahanə” yaradılıb. 1843-cü ildə ilk buraxılışını edən məktəbin 4 məzunu 1848-ci ildə Avstriyanın paytaxtı Vyanada keçirilən tibb kafilik imtahanını keçdikdən sonra “Məktəbi-Tıbbiyeyi-Şahanə” Avropadakı tibb fakültələrinə bərabər tutulmağa başlayıb.
Türkiyədə yaşamış azərbaycanlı mühacirlər arasında ixtisasca həkim olanların sayı çoxluq təşkil edib. Xüsusilə II Dünya müharibəsindən sonra Türkiyəyə yerləşən qaçqınlardan bu ixtisasa sahib olanlar daha çox olub.
Şübhəsiz ki, Türkiyədə yaşamış azərbaycanlı həkimlərdən ən məşhuru ictimai-siyasi xadim, rəssam, mühərrir olmaqla yanaşı əsas ixtisası dəri-zöhrəvi həkimi olan Əli bəy Hüseynzadədir.
Professor İbrahim Yıldırım İstanbul Tibb fakültəsindən məzun olmuş 21 Azərbaycan türkünün adını müəyyən edib. Onlar İrəvan, Gəncə, Gümrü, Qazax, Şəki, Qars və digər şəhərlərdə doğulmuş, daha sonra İstanbula köçmüş şəxslər olublar. Həmin mühacir həkimlərin bəzilərinin adları bu şəkildədir: Mirzə Əli xan Ləli (İrəvan), Məhəmməd Orxanbəyli, Əliabbas Qədimov (Şəki). Kamil Arran (Gəncə), Muxtar Yıldız (Gümrü), Əjdər Qarabağ (İrəvan), Alazan Baycan (Qazax), Əsəd Uluxan (İrəvan), Cavad Gəncəli, Tofiq Yaybulaq, Həbib Əkinçi (İrəvan).
II Dünya müharibəsindən sonra Türkiyəyə gəlib burada həkimlik imtahanına qatılaraq doktor kimi çalışmaq imkanı əldə edən bəzi mühacirlər isə bunlardır:
Məhəmməd Kəngərli, Əhməd Yaşat, Yusif Salahlı, Ağamirzə Mirzəli, İbrahim Badal və s.
Mühacir həkimlərimizdən bəzilərinin qısa bioqrafiyasını təqdim edirik:
Məhəmməd Kəngərli - 10 yanvar 1914-cü ildə Şuşada doğulub. Leninqrad Hərbi Tibb Akademiyasından 1939-cu ildə məzun olub. 1942-ci ildə........
© Teleqraf
visit website