BALZAC VE FRANSIZ DEVRİMİNDE TERÖR DEVRİ

Büyük Fransız Devrimi toplumsal patlama olarak 14 Temmuz 1789’da halkın Paris’teki Bastille Hapishanesi’ne düzenlediği baskın ile başlamış ve takip eden yıllarda devam etmişti. Ünlü yazar Honore de Balzac’ın doğumu ise devrimin başlangıcından on yıl sonra 1799’a rastlamaktadır. Yazar 1850’de öldüğüne göre, hayatının büyük kısmı 1800’lü yıllarda, yani 19. yüzyılda geçmektedir. Bu sebeple olsa gerek, yazdığı romanların hemen hepsinin konusu 19. yüzyıl Fransa’sındaki toplum hayatını yansıtır. Ancak, burada ele alacağımız “Terör Devrinde” isimli öyküsü ise doğumundan on yıl önce yani 18. yüzyılda gerçekleşen Fransız Devrimi’nin 1793 yılına rastlayan ve Terör Devri olarak adlandırılan döneme ilişkindir.

1789’da başlayan halk hareketleri mutlak monarşinin önce meşruti monarşiye, sonra da cumhuriyete dönüşmesine neden olmuş, Kral 16. Louis idam edilmiş, ülke yönetiminin jakoben denilen oldukça radikal bir grubun eline geçmesiyle terör devri başlamıştı. Balzac’ın Terör Devrinde isimli öyküsü, tam da bu terör dönemine ilişkin olup, yazarın döneme bakış açısını da yansıtmaktadır.

Fransa Kralı 16. Louis 21 Ocak 1793 günü giyotinle kafası kesilerek idam edildi, Balzac’ın öyküsü de ertesi gün yani 22 Ocak günü başlıyor. Yazarın deyişiyle, Fransa terör altında inliyordu. Şiddetli kar yağışı altında ve gece yaşlı bir kadın Paris sokaklarında yürüyor. Telaşlı yürüyüş devam ederken takip edildiğini fark ediyor ve bir pastaneye giriyor. Pastaneci, kadına yardımcı olmak amacıyla dışarı çıkıp takip eden adamı görünce korkuyla içeri girip kadını dışarı atıyor. Kadın yürüyüşüne korku içinde devam edip eski derme çatma bir binanın tavan arasındaki dairesine giriyor. Evde kendisi gibi bir kadın ve bir adam daha var. Bu kişiler rahip ve rahibedir.

Burada, ruhban sınıfının devrimdeki durumu hakkında açıklama yapmak gerekir. Fransız Devrimi, soyluların ve ruhban sınıfının ayrıcalıklarına karşı yapılmış bir halk hareketidir. Devrim, ruhban sınıfına Papa’dan değil, devrim yönetiminden talimat alacakları yönünde sözleşme imzalatmak istemiş ve bunu kabul edenler devrim döneminde görevlerine devam etmiş, kabul etmeyenler ise bunun dine müdahale........

© tarihistan.org