Ortadoğu’dan küresel dengeye, BM onayının ardındaki siyasi anlam
Diğer
19 Kasım 2025
ABD Başkanı Trump
BM Güvenlik Konseyi’nin 13 oyla kabul ettiği Trump’ın 20 maddelik Gazze Planı, yalnızca bölgesel bir barış girişimi değil, aynı zamanda küresel siyasetin yeniden şekillenmesinde önemli bir dönemeç. Plan, Gazze’nin silahsızlandırılmasını, geçiş yönetimi kurulmasını ve uluslararası bir istikrar gücünün bölgede konuşlandırılmasını öngörüyor. Bu karar, ABD’nin uzun süredir Ortadoğu’da kaybettiği inisiyatifi yeniden kazanma çabasının somut bir göstergesi.
Bu tabloyu, "Ortadoğu satrancında yeni bir hamle" olarak okumak mümkün: taşlar yeniden diziliyor, hamleler yeniden hesaplanıyor.
- Silahsızlandırma: Hamas ve diğer silahlı grupların etkisinin azaltılması.
- Geçiş Yönetimi: Uluslararası gözetim altında bir geçici yönetim kurulması.
- İstikrar Gücü: Çok uluslu bir askeri gücün Gazze’de güvenliği sağlaması.
- İnsani Yardım Koridorları: Gıda, ilaç ve altyapı desteğinin kesintisiz sağlanması.
- İsrail ve Mısır ile Koordinasyon: Güvenlik ve lojistik işbirliği.
Bu maddeler, Gazze’nin geleceğini uluslararası vesayet altında yeniden tanımlamayı hedefliyor. Plan, kum saatindeki taneler gibi bölgenin kaderini yavaş ama kesin biçimde aşağıya doğru akıtıyor.
Türkiye’nin bu plana nasıl dahil olacağı henüz netleşmedi. Ancak üç olasılık öne çıkıyor:
- Diplomatik Arabuluculuk: Ankara, geçmişte İsrail-Filistin hattında aktif rol üstlenmişti. Bu süreçte Hamas ile iletişimde Ankara etkin bir rol oynayabilir
- İnsani Yardım: Türkiye’nin Gazze’ye yönelik sağlık ve altyapı desteği biliniyor.
- Askeri Katkı: ISF’ye doğrudan katılım belirsiz olsa da, lojistik ve insani destekle sürece dahil olması muhtemel.
Türkiye’nin katkısı, planın bölgedeki meşruiyetini artırabilir. Ankara’nın rolü, çatışma alanında Gazze halkı için hayati bir işlev görebilir. Ancak AKP'nin dış politikada bu dengeleri gözetebilecek bir vizyonu var mı?
Planın kabulü, Ortadoğu’da yeni bir denge arayışını tetikledi:
- Örneğin İsrail güvenlik garantisi talep ediyor. Silahsızlandırma Tel Aviv’in önceliği...
-Hamas planı reddetti. Filistin için vesayet tartışması yaşanıyor.
- Arap dünyasında ise........





















Toi Staff
Gideon Levy
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein