menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Z kuşağı dalgası: Dijital ağlardan politik katılıma

15 1
19.09.2025

Diğer

Konuk Yazar

19 Eylül 2025

Katmandu'daki bir protesto sırasında hükümet bakanlıkları ve ofisleri ateşe verilirken protestocular kutlama yapıyor

Eylül 2025’te Nepal’de patlak veren kitlesel Z kuşağı odaklı protestolar, yalnızca yerel bir siyasi kriz olarak okunmamalı. Bu hareketler, dijital çağın genç kuşaklarının nasıl örgütlendiğini, hangi kültürel araçları kullandığını ve devletle hangi etkileşim biçimlerini geliştirdiğini ortaya koyan küresel bir olguya işaret ediyor.

Nepal örneği özellikle dikkat çekici zira ülkedeki genç nüfusun medyan yaşı 25 (Asya ortalaması 32) ve bu demografik yapı, özellikle eski liderlerle kuşak farklılıklarını keskinleştirerek sosyo-politik tansiyonu artırıyor.

Z kuşağı gençleri, işsizlik, beklentilerin karşılanmaması ve siyasetin mevcut liderlik biçimlerinin gençlerin taleplerine duyarsız olması gibi durumlardan rahatsız. Bu kuşak ile eski kuşak liderler arasında büyük bir kopukluk söz konusu. Değerler, yaklaşımlar, ekonomik ve kültürel fırsatlara erişim gibi alanlarda farklılıklar son derece belirgin.

Nepal’deki protestoların dijital tetikleyicileri, hükümetin sosyal medya platformlarına uyguladığı yeni kayıt ve vergilendirme yükümlülükleri ile sosyal medyada viral hâle gelen elitlerin lüks yaşamını ifşa eden #NepoKid #NepoBabies paylaşımlarıydı.

Yasaktan haftalar önce, Instagram ve TikTok’ta siyasetçilerin çocuklarının lüks arabaları, çantaları, tatilleri gösteren videoları dolaşıyordu. Bu, kişi başına gelirin 1.400 dolar olduğu, şeffaflık endeksinde 180 ülke arasında 107’nci sırada bulunan Nepal’de patlayıcı etki yarattı.

Ülke genelinde ölü sayısı 51’e ulaşırken, 1400 kişi de yaralandı, bu ölümcül ve yıkıcı eylemlerin ardından Başbakan KP Sharma Oli istifa etmek zorunda kaldı.

Nepal’in genç demografisi, internet kullanımının hızla artmasıyla birleştiğinde, gençler için sosyal medya yalnızca ifade özgürlüğü değil, aynı zamanda ekonomik fırsat ve toplumsal görünürlük alanı haline geldi. Bu bağlamda sosyal medya yasakları, gençlerin yaşam ve geçim stratejilerine doğrudan bir müdahale olarak algılandı.

Protestolar sırasında, Patan’da bir grup genç, hükümet karşıtı memleri bastıkları posterlerle sokaklara taşıdı, bu posterlerde TikTok videolarının kareleri ve viral hashtag’ler yer aldı. Bu, memetik kültürün fiziksel mekâna taşınmasının somut bir örneği oldu.

Nepal, gençlerin önderlik ettiği ayaklanmalar zincirinde yalnızca bir halka. Genç işsizliği ve derinleşen eşitsizlikler protestoların temel zeminini oluşturuyor. Uluslararası Çalışma Örgütü verilerine........

© T24