Diğer

30 Mart 2025

Her yıl olduğu gibi, bu yılda diyabetle ilgili ileri/ yeni teknolojilerin ve tedavilerin kapsamlı bir şekilde konuşulduğu, bilimsel olduğu kadar, teknoloji firmalarının yönlendirici etkisinin hissedildiği, biraz fuar/kongre karışımı bir toplantı (Advanced Technologies and Treatments for Diabetes-ATTD 2025) için 19-22 Mart 2025 tarihleri arasında Amsterdam’a gittik. Koç çocuk diyabet kliniği olarak ülkemiz ortalamasının üzerinde teknoloji kullanan (bize başvuran 2200 civarındaki diyabetli çocuğun % 21 kadarı insülin pompası ve sensörler SGK’ca ödenmeye başlamadan önce % 64 kadarı sensör kullanıyor) bir kliniğiz ve bu nedenle de her yıl kongreye heyecanla gideriz ve kısa araların dışında bütün zamanımızı salonlarda onlarca konuşmayı dinleyerek geçiririz. Bu yıl da heyecanımız vardı ama “heyecanımız var...” diyen başka birisinin, uzaktan da olsa dostumuz/yakınımız bildiğimiz Ekrem İmamoğlu’nun diploma iptali gibi uğradığı ağır haksızlıkların gölgesinde kongreye gittik. Kongrenin ilk günü (19 Mart 2025) sabahı ise ülkemizden gelen inanılmaz ve başımızı öne eğen göz altı haberleri ile uyandık ve o andan itibaren bir elimiz telefonda, ülkemizde bir felaket olmuş duygusu ile üzgün geçti günlerimiz.

Dünya Diyabet Federasyonu (IDF) verilerine göre, 2021 yılında dünya genelinde yaklaşık 8-4 milyon tip 1 diyabetli birey bulunmaktaydı; bunların 1-5 milyonu () 20 yaşından küçük, 5-4 milyonu (d) 20-59 yaş aralığında ve 1-6 milyonu () 60 yaş ve üzerindeydi . Tip 1 diyabetli bireylerin beşte biri (1-8 milyon) düşük gelirli ve alt-orta gelirli ülkelerde yaşamaktadır.

Çocuk ya da erişkin tip 1 diyabetin iyileştirilmesi ancak insülin salgılayan beta hücrelerinin (mümkünse adacık hücrelerinin tümünün) nakli ile mümkün olacaktır ve bu konudaki çalışmalarda son yıllarda bir hızlanma vardır. Tip 1 diyabette hücre tedavisi, bu yılki kongrenin ana konularından birisiydi ve bu konuda JDRF gibi kuruluşlar ve Vertex gibi beta hücre nakli konusunda önde gelen şirketlerin oturumları vardı. Günümüzde kadavradan elde edilen beta hücreleri çeşitli ülkelerde az sayıda erişkin ve tekrarlayan şiddetli hipoglisemi gibi önemli sorunları olan tip 1 diyabetlilere yapılıyor. Bağışıklık baskılayıcı ilaç kullanmayı gerektiren bu tür adacık hücre nakli olan alıcılarının 20 yıllık takibinde, sağkalım oranları ve greft sağ kalım oranları H olarak bulunmuştur. İnsülinden bağımsızlık ortalama süresi 3 yıl olmasına rağmen, alıcıların 'unda bu durum 20 yıl boyunca devam etmiştir. Bu veriler hücre tedavisinin potansiyel yararını göstermektedir. Bu şekildeki beta hücre tedavisi Lantidra ismi ile Haziran 2023’te FDA onayı almıştır ama henüz kullanıma girmemiştir.

Günümüzde ise, kök hücreden (allojenik-başkaların kök hücrelerinden veya otolog-kendi kök hücrelerinden) elde edilen beta........

© T24