Diğer

03 Ekim 2025

Osmanlı Devleti, 16. yüzyıldan son bulduğu tarihe kadar sayısız mali problemlerle karşı karşıya kalmıştı. Bu sorunları çözmek için atılan adımlar, alınan önlemler yeterli olmadığında başvurulmuş olan usuller çok çeşitliydi. Bunları Mensure Öztürk*, Cahit Telci** gibi araştırmacıların çalışmalarından öğreniyoruz.

Bunlardan biri, parayı, içerdiği değerli maddenin miktarını azaltarak piyasaya sürmek, yani tağşiş yapmaktı. Mesela, 1586'da akçe denen madeni paranın gümüş içeriği D oranında azaltılmıştı.

17. yüzyılın sonuna kadar, Osmanlı paralarının basımında sadece 100 dirhem saf gümüş kullanılıyordu; bu nedenle, gümüşü eksiltildiğinde sikke daha küçülüyor, daha hafif oluyordu. 1586'da gümüşün önemli çapta eksiltilmesinin ardından, Kahire'de bulunan yeniçeriler, maaşlarının piyasa kıymeti azaldığı için isyan etmişlerdi. Bu isyan, değer düşürmeden en çok sorumlu olanlardan ikisi yani Beylerbeyi Mehmed Paşa ve Defterdarın başlarının kesilmesine yol açmıştı.***

Zaman zaman muhalefet yani ölen şahısların geride bıraktıkları mal varlıklarından elde edilen gelirlerinden de çok şey umulduğu, birçok acil ve önemli masrafları bu gelirler ile finanse etme olanağına kavuşulduğu bilinmektedir. III. Selim'in muhalefet gelirlerinin hazineye girmesine büyük önem verdiğini biliyoruz. Bu padişah, Rusya ve Avusturya ile devam etmekte olan savaşların yol açtığı mali krizi aşabilmek amacıyla birtakım çareler aradığında aklına gelen ilk tedbir müsadere........

© T24