Diğer

Konuk Yazar

02 Şubat 2025

Günümüzde dünya ekonomisinin yüzde 85’ini oluşturan aile işletmeleri aynı zamanda Fortune 500’ün en büyük ve en başarılı işletmelerinin de yüzde 40’ını oluşturmaktadır. Türkiye’ de de kurulu işletmelerin yüzde 96’sını aile işletmeleri oluşturur. Aile işletmeleri gerek Dünya’da gerekse de Türkiye’de istihdam yaratma, yerel kalkınmayı destekleme ve girişimcilik kültürünü güçlendirme gibi pek çok fayda sağladığı için hem ekonomik hem de sosyal açıdan büyük önem taşır. Kendilerine has yapıları, özellikleri, kültürleri, yönetim biçimleri, sorunları, ihtiyaçları gibi konularda akademik çevreler ve araştırmacılar aile işletmelerini her zaman dikkatle izler. Bununla birlikte yapılan araştırmalar aile işletmelerinin büyük bir kısmının uzun ömürlü olmadığını da ortaya koyuyor. Araştırmalara göre dünya genelinde aile işletmelerinin ömrü 30 ila 40 yıl arasındadır. Dahası, aile işletmelerinin sadece yüzde 30’u ikinci nesle geçiş yapabilirken, üçüncü nesle geçme oranı yaklaşık yüzde 10-15’tir. Türkiye’ deki aile işletmelerinin ömrü ise dünya ortalamasının biraz altında yaklaşık 25 yıl olup, ikinci, üçüncü ve dördüncü nesle geçme oranı da yine dünya ortalamasının biraz altında kalmaktadır.

Kuşkusuz piyasa şartları, ekonomik konjonktür, ülke ve dünya politikasındaki değişimler gibi dışsal faktörler aile işletmelerinin yaşam süresine etki eder. Ancak şu da bir gerçektir ki aile işletmelerinin faaliyetlerinin sonlandırılmasının yalnızca yüzde 20’si operasyonel ve yönetimsel nedenlerden kaynaklanırken, yüzde 80’i ailevi nedenlerle daha doğrusu aile içi anlaşmazlıklar nedeniyle piyasadan çekilmek zorunda kalmaktadır. Bu gerçeği yaratan ise aile ilişkilerinin doğasıyla işletme mantığı arasındaki uyumsuzluktur. Aile birbirleriyle kan bağı olan ve ömür boyu birbirlerine destek verme yükümlülüğü ile duygusal açıdan birbirilerine bağlı insanlardan oluşan bir sosyal gruptur. Dayanışma duygusu ön plana çıkar. Tabii bazen de aile........

© T24