Diğer

T24 Haftalık Yazarı

18 Mayıs 2025

Yapay zekânın algısına dair çalışmaların çoğu halka sorulan soruları içeriyor. Yani yapay zekânın nasıl anlaşıldığına yönelik sahip olduğumuz bilgilerin çoğu toplumun düşüncelerinin birer ortalaması. Hatta ben de Aralık 2024’te Türkiye’nin 2024’teki yapay zekâ algısı: Umutlar, endişeler ve geleceğe bakış başlıklı yazımda, IPSOS’un bir araştırma sonuçlarından referansla Türkiye’deki insanların yapay zekâya dair düşüncelerini özetleyen bir yazı yazmıştım.

Ancak yapay zekâ çalışması enflasyonunda gözden kaçırdığımız bir grup var: yapay zekâ araştırmacılarının ta kendileri. Onların ne düşündüğünü, gelecekle ilgili vizyonlarını, kaygılarını ve halkın görüşleri hakkında ne düşündüklerini içeren kamuya açık çalışmalar pek fazla değil. İşte belki de mevcut çalışmalar arasında en kıymetlilerinden bir tanesi 2025'in başlarında yayınlanan "Visions, values, voices: A Survey of Artificial Intelligence Researchers" olabilir. Araştırma, dünyadaki yapay zekâ araştırmacılarının görüşlerini bugünün çoklu krizler (ekonomik sorunlar, teknolojik gelişmeler, etik kaygılar vb.) bağlamında derinlemesine incelemeyi amaçlıyor ve bunun için 92 ülkeden 4.260 araştırmacıyla kapsamlı bir anket çalışması gerçekleştirilmiş.

Doğal olarak böyle bir çalışmada ilk akla gelen soru araştırmacıların yapay zekâya bakışı ve bu bakışın halkınkinden ne kadar farklı olduğu. Çalışmada yer alan araştırmacıların yüzde 54'ü teknolojinin risklerden daha fazla fayda getireceğini düşünürken, bu oran Birleşik Krallık halkında sadece yüzde 13. Şüphesiz bu dikkat çekici bir fark.

Ancak bu, araştırmacıların riskleri görmezden geldiği anlamına gelmiyor. Tam tersine, araştırmacıların yüzde 77'si ve halkın yüzde 68'i yapay zekânın dezenformasyonu bir sorun haline getirdiğini düşünüyor. Yine araştırmacıların yüzde 65'i ve halkın yüzde 71'i teknoloji şirketlerinin kişisel verileri rıza olmadan kullanması konusunda sorunlar dile getiriyor. Haliyle tüm bu endişelerde aslında bir ortaklık var diyebiliriz.

Yapay genel zekâ (AGI) konusunda, araştırmacıların yüzde 51'i bunun "kaçınılmaz" olduğunu düşünüyor. Ancak yine de sadece yüzde 29'u yapay zekânın mümkün olduğunca hızlı geliştirilmesi gerektiğine inanıyor. Bu durum, araştırmacıların büyük bir kısmının hızlı ilerleme konusunda temkinli bir yaklaşıma sahip olduğunun da göstergesi aynı zamanda. Üstelik yapay zekânın nereye gittiği........

© T24