İsrail - İran: Bazı dersler ve düşünceler
Diğer
17 Haziran 2025
Trump, USS Carl Vinson uçak gemisi filosuna ek olarak USS Nimitz uçak gemisi filosunu da İran'a doğru çekti. Yakıt ikmal uçaklarını da hazır ediyor.
İsrail, İran'ın Natanz ve İsfahan nükleer tesislerini defalarca hedef aldı ve kuvvetle muhtemelen bunları devre dışı bıraktı.
UAEA tarafından bilinmeyen çok daha gizli başka tesisler de bulunabilecekse de bilinen üçüncü nükleer tesis Fordo'da.
Fordo nükleer tesisi granit bir dağın 90 metre kadar derininde gömülü.
Granit ile betonarme haliyle birbirlerinden çok farklı.
Bu tür bir tesise havadan bombardımanla yalnızca ABD'nin elindeki her biri 14 tonluk 6.2 metre boyundaki sığınak delici bombalar etki edebiliyor. Bu bombaları da yine yalnızca ABD'nin envanterindeki B-1 ve B-52 uçakları taşıyabiliyor.
Dolayısıyla, Netanyahu, Trump teknik ve politik olarak Trump'ı kendi başlattığı "önleyici" savaşa çekmek zorunda.
Trump'ın ise ABD'nin bölgedeki diplomatik ve askeri varlığı İran tarafından hedef alınmadıkça doğrudan savaşa karışmayacağını son günlerde görüştüğü Körfez liderleriyle paylaştığı bildiriliyor.
Ayrıca, Trump kendi tabanından da ABD'yi Ortadoğu hiçbir yeni çatışmaya ne olursa olsun sokmamak için baskı altında.
UAEA 2023 Mart ayında Fordo'da İran'ın yüzde 83,7 oranında uranyum zenginleştirdiğini raporlamıştı.
Bu oran nükleer silâh üretimi için gereken yüzde 90 düzeyine çok yakın.
Ancak, UAEA gibi ABD istihbarat servisleri de İran’ın nükleer silâh üretmek niyetine ilişkin veri olmadığını bildirmişti.
Kaldı ki, İsrail İran'ı Umman'da ABD ile yapacağı 6. tur müzakerelere günler kala vurmaya başladı.
Demek ki, Netanyahu açısından ABD’nin İran’la varabileceği bir uzlaşı yeterli olmayacak, bugün söylediği üzere İran’ın sivil nükleer programından da vazgeçmesi ve tesislerini tümüyle UAEA denetimine açması gerekecekti.
Önleyici saldırının uluslararası hukuk açısından öz savunma (!) anlaşılabilmesi için ancak Batı nezdinde İsrail kadar yaygın ve etkin politik, diplomatik, akademik ve medyatik güce sahip olmak gerek.
İran hava savunma bakımından "çıplak" olduğu gibi diplomatik açıdan da yapayalnız.
İran Gazze, Lübnan ve Suriye’deki uzantılarını ve DMO Kudüs Tugayı gibi “yeraltı” mevcudiyetini yitirdiği, Irak’taki Şii milis güçleri etkisizleştiği ve Yemen’deki........
© T24
