Diğer

24 Ekim 2025

Afrika ve Uzak-Doğu genel müdürü olduğum dönemde Afrika'da onlarca büyükelçilik açıldı. Bunlardan birisi olan, Baobab ağacının anavatanı Madagaskar'ı, bir vesile ile 2012 yılında ziyaret ettiğimizi, kurucu Büyükelçimiz Ercüment Ahmet Enç ile dönemin başbakanı tarafından kabul edildiğimizi kıvançla hatırlıyorum. O devrede Devlet Başkanı Andry Rajoelina yönetimi darbeci hükümet muamelesi gördüğünden ülke dış yardım alamıyor ve zorlanıyordu. Türkiye ve Türk iş adamları ise bu hususu kâle almadan geri kalmış adayla ilişkileri ilerletmeye devam ediyorlardı. Başkent Antananarivo'nun genç belediye başkanı Rajoelina'nın 2009 yılında Cumhurbaşkanı Marc Ravalomanana'ya karşı yürüttüğü sert muhalefet neticesinde haftalar süren kitlesel protestolar yaşanmış, onlarca gösterici ölmüş, en sonunda ordunun devreye girmesiyle, Ravalomanana Güney Afrika'ya kaçmak zorunda kalmış, Rajoelina ise 34 yaşında cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturmaya muvaffak olmuştu.

Darbe ertesindeki dört yılı dahil edersek, Madagaskar'ı 11 yıl süreyle (2009-2013, 2018-2023, 2023 -2025) yönetmesine karşın, Rajoelina'nın, bereketli tropikal adayı az gelişmişlikten kurtaramadığı, yaygın fakirliğe (nüfusun beşte dördü fakirlik sınırı altında) son veremediği, yolsuzlukları önleyemediği açık seçik görülüyor. Nitekim Z kuşağının sokağa dökülmesinin ana sebebi elektrik ve suya erişimdeki sıkıntılar. Hanelerin ancak yüzde 35’i elektrik şebekesine bağlı, evlerinde suyu akanların oranı ise yüzde 15. Geriye doğru baktığımızda Rajoelina açısından tarihin tersinden tekerrür ettiğini görüyoruz. 2009 yılında protestolardan yararlanarak ve ordu sayesinde cumhurbaşkanı koltuğuna oturan 34 yaşındaki belediye başkanı, 16 yıl sonra gençlerin önderliğindeki protestoların devamında, askerler tarafından koltuğundan indirildi. O dönemdeki selefi gibi yurt dışına kaçmak zorunda kalması Madagaskar siyasetine hâkim Uzak-Doğu kökenli aristokrat sınıf açısından utanç verici. Z kuşağı doğrusunu yapmış, kötü gidişe dur demiş. Adanın yeni liderinin ileriki yıllarda ülkeyi terk etmek zorunda kalmaması samimi temennimdir.

32 milyon nüfuslu Madagaskar'a genel manada baktığımızda ne görüyoruz? Ülkenin son 15-20 yıldır yerinde saydığı, fakirlikten kurtulamadığı gibi kurtulma işaretleri de veremediği, temel ihtiyaç ve hizmetlerin karşılanmadığı, buna mukabil iktidara yakın isimlerin servetlerine servet katmayı sürdürdükleri dikkat çekiyor. Sonunda, Z kuşağının önderliğinde yaygın protestolar........

© T24