Diğer

10 Şubat 2025

Son 20 yılda dünya genelinde seçim yapan ülkelerin sayısı arttı. Artık daha fazla insan yöneticilerini seçmek için sandıklara gidiyor. Ancak aynı zamanda, dünya genelinde toplumsal haklar ve özgürlükler gerilemiş durumda. Bu yeni dönemin baskın rejim türü, seçimli otoriterlik haline geldi. Seçimler yapılıyor, ancak bu süreçte iktidardaki hükümetler temel demokratik hakları ciddi biçimde kısıtlıyor, basını denetim altına alıyor ve muhalefeti baskı altına alarak seçimleri göstermelik hale getiriyor. İktidarlar değişimine yol açmayan seçimlerle düdüklü tencerenin valfini açarak toplumlarda biriken basıncı alıyorlar.

Bu gelişime paralel olarak, bugün demokrasiye yönelik söylemsel destek dünya genelinde yükseliyor. Pek çok kişi, "En iyi yönetim biçimi nedir?" diye sorulduğunda, demokrasinin en iyi yönetim yolu olduğunu belirtiyor.

Seçimler var, adaylar yarışıyor, sonuçlar açıklanıyor. Ama demokrasiyi gerçekten demokrasi yapan temel haklar, ifade özgürlüğü, hukuk devleti ve katılım mekanizmaları giderek zayıflıyor Üstelik dünya genelinde demokrasinin ne anlama geldiği konusunda derin bir kutuplaşma yaşanıyor.

Ankara Enstitüsü ile yaptığımız araştırma tam da bu eğilimlere paralel sonuçlar içermekte. Aşağıdaki grafik Türkiye’de demokrasiye verilen önemi gösteriyor. Verilere göre, büyük bir çoğunluk (65,1%) demokrasiyi en yüksek seviyede (10 puan) önemli görürken, demokrasinin önemine düşük puan verenlerin oranı oldukça az. Bu konuda partiler üstü bir uzlaşma var. Sadece bu veriye bakarsanız, Türkiye demokrasiye inananların ülkesi…

Peki, demokrasiye verilen bu yüksek değer, pratikte neden daha fazla özgürlük ve katılım talebine dönüşmüyor?

Bu sorunun ilk cevabı demokrasi anlayışında saklı. Siyaset bilimi bakış açısıyla demokrasi boş gösteren. Her yere çekilebilen, bu yüzden de içi boşalmış bir kavram. Bütün dünyada demokrasinin ne anlama geldiği konusunda keskin bir kutuplaşma söz konusu. Toplumun bir bölümü demokrasiyi yalnızca seçimler ve çoğunluğun iktidarı olarak görürken, bazıları için demokrasi aynı zamanda hukukun üstünlüğü, ifade özgürlüğü ve kuvvetler ayrılığı gibi temel hakların korunmasını içeriyor.

Tam da bu........

© T24