Diğer

28 Mayıs 2025

Değerli okurlar, bir gelir ve kurumlar vergisi beyan dönemi daha sona erdi. Bu dönemin de en çok tartışılan ve uyuşmazlığa konu olan konularından biri uyumlu mükelleflere sağlanan yüzde 5 vergi indirimi oldu.

“Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi” başlığıyla düzenlenen ve 1.1.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Gelir Vergisi Kanunun mükerrer 121 inci maddesine göre maddede aranan şartları sağlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yıllık beyanname üzerinde hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinden yüzde 5 indirim yapılıyor.

İndirim, gelir/kurumlar vergisi oranından 5 puan indirim şeklinde değil, hesaplanan verginin yüzde 5'i oranında yapılıyor. Ayrıca indirimin tutar itibariyle bir sınırı var ve sınır her yıl yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanıyor. 2025 yılında verilen beyannamelerde uygulanabilecek indirim en fazla 9.900.000 TL olabilir (2024 yılında 6.900.000 TL idi).

Gelir veya kurumlar vergisinde indirim uygulamasında kısa sürede önemli değişiklikler yapıldı, ancak hala uyuşmazlıklar yaşanmaya devam ediyor.

Bugünkü yazımda, pek çok uyuşmazlığa neden olan kanuni düzenleme veya idari uygulamalarda değiştirilmesi gereken hususları ele alacağım.

Umarım 2025 yılına ait gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini verme süresi başlamadan bu konular çözüme kavuşturulur.

Önce, uygulamadan yararlanmanın şartlarını hatırlatalım.

Yüzde 5 vergi indiriminden yararlanmak için mükelleflerin aşağıdaki şartları sağlaması gerekiyor

» Son üç yıla ait (indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait) vergi beyannamelerinin[1] kanuni süresinde verilmiş olması (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkin olarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın ihlali sayılmaz),

» Belirtilen süre (beyanname yılı ve önceki iki yıl) içerisinde kesinleşmiş olması şartıyla vergi beyannamelerindeki vergi türleri itibarıyla ikmalen, resen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması (Kesinleşen tarhiyatların, indirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl için geçerli olan, yıllık indirim tutar sınırının yüzde 1’ini aşmaması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmaz),

» İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla, kapsam dahilindeki vergi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması,

» Ayrıca vergi aslı (vergi cezaları ile fer’i alacaklar dahil) 1.000 TL’nin üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması.

Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 359 uncu maddesinde (kaçakçılık suçları ve cezalar) sayılan fiilleri işlediği tespit edilenler indirimden yararlanamaz.

Şimdi gelelim eleştirdiğim hususlara.

Süresinde verilmemiş veya geç verilmiş beyannamelerde ödenecek verginin çıkmaması indirime engel teşkil etmez!

Kanunda indirimden yararlanma şartları arasında vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmesi hususu yer alıyor.

Uygulamanın getirilme amacından hareket ederek, süresinde verilmeyen veya geç verilen beyannamelerde ödenecek vergi çıkmamış ise, başka bir ifade ile beyanname vermeme veya vermedeki gecikme nedeniyle vergi ziyaına neden olunmamışsa indirime engel bir durum olmadığını söyleyebiliriz.

Ancak Maliye bu konuda lafzi yorum yapıyor ve ödenecek vergi çıkmasa bile beyanname verilmemesi veya geç verilmesini indirime engel bir fiil olarak görüyor. Sistem bu durumda indirim uygulamasını engelliyor. Bu konuda açılan davaların çoğu mükellef lehine sonuçlanıyor.

Bu sorun tebliğle çözülebilir, Maliye tebliğle çözülemeyeceğini düşünüyorsa kanun değişikliği yapılmalıdır.

Muhtasar beyanname ile beyan edilecek bir vergi kesintisi yoksa, bu durum da indirimden yararlanmaya engel olmamalıdır. Maliyenin bu hususu da açıklığa kavuşturması gereksiz uyuşmazlıkları engelleyecektir. Aynı durum vergiye tabi bir işlem olmayan dönemlere ait özel tüketim vergisi beyannameleri için de geçerlidir.

Süresinde verilmeyen bir vergi beyannamesinin pişmanlıkla verilmiş olması indirime engel olmamalıdır!

Kanun metninde "Kanuni süresinde verilen bir........

© T24