Diğer

07 Nisan 2025

Değerli okurlar, kurumların 2024 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerini verme süresi 1 Nisan 2025 tarihinde başladı. Beyannamelerin 30 Nisan 2025 günü saat 23.59’a kadar elektronik ortamda verilmesi ve tahakkuk edecek verginin de en geç 30 Nisan gününde ödenmesi gerekiyor.

Her kurumlar vergisi beyan döneminde yaşandığı gibi bu yıl da ihtirazî kayıt konuları tartışılıyor. Çünkü vergi sistemimizde gerçekten çok büyük sorunlar ve tartışmalı konular var. Bu da mükellefleri, tarhiyat riski almak yerine ihtirazî kayıtla beyanname vermeye ve dava açma seçeneğine yönlendiriyor.

Son yıllarda çok yaygınlaşan bir hak arama yolu olan ihtirazî kayıtla beyan, düşük maliyetli ve risksiz/güvenilir bir seçenek. Çünkü beyanlar, ihtirazî kayıtla verilse de idarenin görüşüne uygun olarak düzenleniyor ve tahakkuk eden vergiler ödeniyor. Yani ceza ve gecikme zammı uygulanması söz konusu değil. Ayrıca yüzde 5 vergi indirimi hakkını korumak bakımından da güvenli bir yol. Dava kazanıldığı takdirde ödenen vergi faiziyle birlikte geri alınıyor.

Ancak özellikle ek kurumlar vergisi ve finansman gider kısıtlamasına ilişkin davalarda idare lehine çıkan kararlar mükelleflerin ihtirazî kayıtla beyan seçeneğini sorgulamalarına neden oluyor.

Bu tür toplu davalarda yargının devlet lehine karar verme refleksini ben de gözlemliyorum. Özellikle deprem gibi doğal afetler nedeniyle getirilen mali yükümlülüklere ilişkin davalarda bu eğilim çok net görülüyor.

Ancak son dönemlerde Danıştay’ın yasallık ilkesi kapsamında Maliyenin yetkisiz düzenleme yaptığı veya yetki aşımında bulunduğu yönünde verdiği olumlu kararlar (kurumlar vergisi istisnasında fona alınma şartı, hak kazanılan istisna ve indirimlerin beyannamede gösterilmesi zorunluluğuna ilişkin iptal kararı, henüz uygulamaya bile girmemişken yurt içi asgari kurumlar vergisi matrahından geçmiş yıl zararlarının indirilemeyeceğine ilişkin tebligin yürütmesinin durdurulması vs.), umutlarımızı tazeledi.

Başka yolumuz olmadığına göre ya haksız vergiyi ödeyeceğiz ya da vergi yargısına güvenerek hak aramaktan vazgeçmeyeceğiz. Kararı mükellefler verecek!

Vergi sistemimizde çok tartışmalı konular bulunduğunu yukarıda ifade etmiştim. Bunların bir kısmı önceki dönemlerde tartışılan ve ihtirazî kayda konu edilmiş olan konular.

Bu yıl özellikle vergili enflasyon düzeltmesinin uygulanması sebebiyle enflasyon düzeltmesi ile ilgili konular ön plana çıktı. Aşağıda önce bu konuları kısaca belirteceğim, sonra da önceki yıllarda yaşanan ve 2024 yılında da devam eden tartışmalı konuları sıralayacağım.

* 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançoda yer alan ve enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş parasal olmayan kıymetlerden amortismana tabi olmayan kıymetlerin (stok, arsa ve iştirak hissesi gibi) 2024 yılında düzeltilmiş değerlerinin altında bir bedelle satılmış olmaları halinde halinde, 2023 düzeltmesine isabet eden zararların kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak dikkate alınması,

* Enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş “verilen depozito ve teminatlar” ile “gelecek dönemlere ait giderler”in 2024 yılında kapatılmasından doğan ve 2023 enflasyon düzeltme farkından kaynaklanan giderlerin KKEG olarak dikkat alınması,

* Yıllara sâri inşaat ve onarma işlerine ait maliyet ve istihkak tutarları ile ilgili olarak 2023 hesap dönemi sonu itibarıyla düzeltme sonucu oluşan düzeltme farklarının işin bitiminde mali kâr/zarar tutarının tespitinde dikkate alınmaması,

* Başarısızlıkla sonuçlanan Ar-Ge projelerine ilişkin Ar-Ge harcamalarının 2023 yılı düzeltme farklarının KKEG olarak dikkat alınması,

* İtfa süresi beş yıldan az bir süre kalmış amortismana tabi iktisadi kıymetler yönünden herhangi bir ayırım yapılmaksızın henüz amortisman ayrılmamış reel olmayan finansman maliyetlerinin, 2024 yılından itibaren beş yılda ve beş eşit taksitte matrahtan indirim konusu yapılacağına dair düzenleme,

* Yapılmakta olan yatırımların 2024 ve sonrasında tamamlanarak aktifleştirilmesi halinde bunlara ilişkin reel olmayan finansman maliyetlerinin aktifleştiği yıldan başlamak üzere beş yılda ve 5 eşit taksitte (itfa süresi daha kısa ise itfa süresinde) indirilebilmesi konusu,

* Yapılmakta olan yatırımlara ilişkin olarak verilen avanslar üzerinden hesaplanan enflasyon kazançlarının da özel fona alınması,

* 2024 yılında geçici vergi dönemlerinde yapılmakta olan yatırımlara ilişkin düzeltme farkları özel fona alındıktan sonra yatırımın yıl bitmeden aktifleştirilmesi durumu,

* Geçici vergide düzeltme yapıldıktan sonra 2024 yılı kapanmadan dağıtılan kar paylarına ilişkin geçmişte geçici vergi için yapılan düzeltme işlemlerinin, yani gider yazılan tutarların iptal edilip........

© T24