Diğer

25 Mart 2025

CHP’nin 23 Mart 2025’te gerçekleştirdiği Cumhurbaşkanlığı aday adaylığı oylaması, oylama sonuçlarının ötesinde, siyasi yapı ve gelişmeler konusunda önemli bilgiler verdi. Bazı gözlemler yapmak için olanak yarattı.

Dilerim CHP, oylama sonuçlarını ayrıntılı olarak yayımlar. Böylece sosyal bilimciler sonuçları geniş biçimde inceleme olanağı bulurlar.

Bu oylamayı, nüfus ve ekonomi olarak orta ölçekte bir Akdeniz ilçesi olan Anamur’da izledim. Kendim de oy kullandım. Gözlemlerimi burada kısaca aktarmak istiyorum. Vardığım noktayı söylemem gerekiyor; iktidarın yarattığı öyle bir korku ve baskı ortamı var ki, sürdürülmesi mümkün değil.

Oylamadan önce nasıl ve nerede oy kullanacağımı anlamak, ortamı gözlemek için CHP ilçe başkanlığı ile haberleştim ve bizzat ziyaret ettim. Ayrıca tanıdıklarımla konuşup kimlerin oy kullanacağını anlamak istedim. Gözlemlerim şöyledir.

1). Genel bilgilendirme ve duyurular dışında CHP’nin oy kullanan sayısını arttırmak için özel bir çabası yoktu. Örneğin, görebildiğim kadarıyla, mahalle ve ev ziyaretleri ve afişler yoktu. Ancak oylamaya katılımı zorlaştıran, hatta engelleyen unsurlar vardı.

2). Bu unsurlardan en önemlisi iktidar korkusu idi. Katılım konusunda soru sorduğum kişilerin bazılarından şöyle yanıtlar aldım;

“Benim kız ... kurumunda çalışıyor, gidip oy versem kızı işten atarlar mı diye korkarım.” Bu anneye “Yok canım, o kadar da değil” dedim ama korkusunun şiddetiyle de sarsıldım.

“Benim damat devlet memuru, gidip oy atsam başına bir iş gelir mi acaba? Başka yere sürerlerse? Küçük çocuklarla rezil olurlar.” Bunu söyleyen baba ve konuştuğum bazı kişiler, başka yere “sürülen” memur örnekleri verdiler.

“Benim ... bankasına yaptığım kredi başvurusu var. Oy kullansam, öğrenirlerse bu krediyi vermezler, zaten araya iktidar partisinden adamlar koydum.”

Bu korkunun var olduğunu anlayınca demokrasinin ne kadar derinden yara aldığını gördüm. İktidar korku salmıştı. Sohbet ettiğim birkaç kişi, cumhurbaşkanlığı için değil, “cumhuriyeti ve devleti bunlardan kurtarmak” için oy kullanacaklarını söylediler.

CHP ilçe merkezine oylamadan önce iki kez gittim. İlkinde emekli bir öğretmen arkadaşımla (ilkokul sınıf arkadaşım Süleyman Hoca ile) birlikte idik. Her iki günde de merkez kalabalık sayılırdı. Oy sandıklarının yer alacağı salonda hazırlıklar vardı.

İlk gidişimizde ilçe başkanını........

© T24