Diğer

12 Ağustos 2024

Türkiye ve Çin, bir süredir mesafeli olan iletişimini son dönemdeki gelişmeler doğrultusunda "kazan kazan" politikası üzerinden kurmaya kararlı. Şubat ayında Pekin Büyükelçisi İsmail Musa Hakkı’nın ardından Dış İşleri Bakanı Hakan Fidan’ın haziran ayında Sincan Özerk Bölgesi’ne yaptığı ziyaret sonrasında Southern China, Urumçi-İstanbul hattında doğrudan uçuş hizmeti vereceğini açıkladı. Guangming gazetesinin daveti tüm bu gelişmelere denk düştü ve bir grup gazeteci ile Sincan Özerk Bölgesi’ne bir yolculuk gerçekleştirdik.

Çin her şeyin uçsuz bucaksız olduğu bir yer. Gökyüzü, yeryüzü ve insanlar göz alabildiğine uzanıyor. Binlerce yıllık tarihi ve kültürü baş döndürücü. Ancak bir yandan müthiş bir denge var. Şehir merkezlerindeki devasa insan, renk, ses ve araç yoğunluğu merkezden bir adım uzaklaşınca yerini bıraktığı derin dinginlik ile insanı dengeliyor.

Çin’in önemli yayın organlarından olan Guangming gazetesi ve Harici Medya, Türkiye'den bir grup gazeteciyi Sincan Özerk Bölgesi’ne davet etti. Bu vesile ile daha önce de gelmiş olduğum eşsiz coğrafyada bu dengeye tekrar teslim olma fırsatını yakaladım.

Bu gezi daveti uzun zaman sonra yakın ilişkiler kuran iki ülkenin birbirini daha da yakından tanıması için atılan bir adım olarak değerlendirilebilir. Harici Medya Yayın Yönetmeni Tunç Akkoç; “İkili ilişkilerde önemli gelişmelerin yaşandığı bir dönemde, bu ziyarete özel bir anlam yüklemek yanlış olmaz. Türkiye’deki hatırı sayılır medya kuruluşlarından, bir gazeteci heyetine böyle kapsamlı bir program hazırlanması manidar. İki ülke arasında iletişim, etkileşim ve faaliyetler arttıkça, yanlış anlaşılmaların giderilebileceğini düşünüyorum.”

Akkoç’un belirttiği gibi bu davetin yakın tarihimizde bazı somut iletişimlere dayandığını söyleyebiliriz. Uzun zaman sonra Türkiye’nin Pekin Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa’nın ve ardından Dış İşleri Bakanı Hakan Fidan’ın Pekin ile Sincan ziyareti belki de bu gezinin gerçekleşmesinin nedenlerinden biri. Tüm bu gelişmelerden sonra Southern China’nın İstanbul-Urumçi direkt uçuşlarına 17 Ağustos’ta başlayacağını duyurması da gelişmelerden birisi olarak yorumlanabilir.

Urumçi’den Kaşgar’a uzanan kapsamlı gezide Sincan Özerk Bölgesi’nde farklı üretim tesisleri ile kültürel mekanları görme imkanı bulduk. Bölgenin geniş coğrafyasında etnik grupların yaşamlarına tanık olurken pek çok Uygur, Kazak ve Han Çinlisi ile sohbet etme imkanımız oldu. Hem tarihin hem coğrafyanın içinde uzun bir yolculuk.

Çin dünya basınında uzun zamandır ekonomik gücü ve şu aralar olimpiyatlardaki başarısı ile gündemde olsa da bazı Uygurlar tarafından Doğu Türkistan olarak tanımlanan Sincan Özerk Bölgesi’nde uyguladığı iddia edilen baskı politikaları ile de zaman zaman dikkatleri üzerine çekiyor. Türkiye 2019 yılında Çin’i, Uygur Türklerine sistematik asimilasyon uygulamak ve toplama kamplarında tutmakla suçlamıştı. Hakan Fidan’ın son gezisinde buna dair açıklama yapmamasını, Türkiye’nin şu anda konuyu farklı bir perspektifle ele aldığı şeklinde yorumlamak yanlış olmaz. Fidan, Uygur Türkleri vurgusu yapmak yerine “Kaşgar ve Urumçi’nin Çin’in kültürel zenginliğine katkıda bulunan iki kadim Türk İslam şehri” olduğunu söylemeyi tercih etti ve ekledi “İçeride iç karışıklık çıkarmaya çalışan olayları da burada desteklemediğimizi........

© T24