Diğer

23 Ocak 2025

Bolu Kartalkaya’da bir otelde dün çıkan büyük yangında 79 kişinin ölümü üzerine benim gördüğüm kadarıyla ilgili makamlar (Kültür ve Turizm Bakanı, Bolu Belediye Başkanı, Mimarlar ve Mühendisler Odası (TMMO), Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) temsilcileri) açıklamalar yaptı.

Her biri de esas olarak olayda kendi kurumlarının hiç hatası ve kusuru olmadığını ve hatanın başka kurumlarda veya kişilerde olduğunu ileri sürüyorlar.

Hatta TMMO ve EMO temsilcilerinin açıklamalarında (kasıt bu olmasa da) bu yangını kendi mensuplarına daha fazla iş alanı potansiyeli yaratma oportunizmi şeklinde algılanabilecek ve yanlış anlamalara sebebiyet verebilecek ifadeler bulunması da gözlerden kaçmadı.

Konu sıcaklığını kaybetmesin diye aceleyle de olsa olay hakkındaki mevzuatı taradım.

İşin hukuksal boyutunda, otel sahibi ve işletmecisi ile otel personeli, yani özel hukuk boyutu hariç tutulacak olursa, bu yangının oluşması ve bu kadar can kaybından dolayı sorumlu ve yetkili idari makamlar benim yorumuma göre şöyle:

1. Anlaşılan o ki otel Turizm Bakanlığından alınmış turizm işletme belgesine sahip.

2. Otelin bulunduğu yer, Bolu merkez belediyesi ve ilçe belediyeleri dahil hiçbir belediyenin belediye sınırları ve mücavir alanı içinde değil. Bu durumda otelin bulunduğu yer Bolu İl Özel İdaresi sınırları içinde kalıyor. Bolu İl Özel İdaresinin yürütme organının başı ise Bolu Valisi.

3. Bolu ili büyükşehir statüsünde olmadığı için, Bolu il merkezi belediyesinin kendi merkez ilçe ve mücavir alanı dışında herhangi bir yetkisi ve görevi yok.

4. Kartalkaya kayak merkezi Bolu ili Seben ilçesi sınırları içinde. Ancak Seben ilçe belediyesinin ve mücavir alanının sınırları içinde değil. Bu nedenle Seben belediyesi de görevli ve yetkili değil. Yani büyükşehir statüsü dışındaki illerde bir yerin il veya ilçe sınırları içinde olması aynı zamanda ve mutlaka o il veya ilçe belediyesi yetkisinde olunduğu anlamına gelmiyor.

5. Belediye mevzuata göre her il ve ilçe belediyelerinde itfaiye teşkilatı kurulması zorunlu. Ancak İl Özel İdaresi Kanunu, il özel idareleri için itfaiye teşkilatı kurma zorunluluğu öngörmemiş. Bu durumda dünkü yangında olduğu gibi, akla gelen soru, belediye sınırları dışındaki ve il özel idaresi sınırları içindeki yerlerde yangın konusundaki görev ve yetkilerin hangi idarece yürütüleceği. Bu konuda mevzuatta açıklık yok. Yangın söndürme konusunda zaten yakınlardaki itfaiye birimlerinin kendi alanları dışındaki yangınlara da derhal müdahale görevi bulunuyor. Ama yangına hassas yerlerde ve işletmelerde mevzuattaki ayrıntılı yangın önlemlerinin alınıp alınmadığına dair “yangın raporu” belgesinin belediye sınırları dışında kalan yerler için hangi itfaiye teşkilatı tarafından verileceğine dair benim gördüğüm kadarıyla mevzuatta hüküm yok. Bu konuda Belediye İtfaiye Yönetmeliği Ek m.3 uyarınca valinin ildeki en yakın itfaiye teşkilatını istisnai bir görevlendirme ile açıkça görevlendirmesi dışında bir seçenek görünmüyor. Ama bu yetki bile aslında hukuken sorunlu. Çünkü yasal dayanağı yok gibi görünüyor.

6. Diğer bir ifadeyle Kartalkaya gibi belediye (ve mücavir alanları) sınırları dışında yangın konusunda yetki belediyelerde değil il özel idaresinde. Ancak il özel idaresinin itfaiye teşkilatı yok.

7. Turizm işletme belgesi verilen otel ve diğer konaklama tesisleri için imar yetkileri ve ruhsat yetkileri, bulundukları belediye veya il özel idaresi yönetiminde olmayıp, Turizm Bakanlığına geçiyor. Bu yetki hem bu ruhsatları ve belgeleri verme hem de bunların denetimlerini yapma yetkisini içeriyor. Hatta önceden alınmış turizm işletme belgesi varsa bu........

© T24