Diğer

30 Nisan 2025

2017 yılında yürürlüğe giren yeni Anayasa değişikliği ile parlamenter sistemden başkanlık sistemine (Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi) geçilince devlet idaresinde yeni sistem açısından bir anda yasal boşluk oluşmasın diye alelacele çıkarılan 703 sayılı KHK yüzlerce farklı kanun maddesinde değişiklik yapmıştı.

Anayasa Mahkemesi (AYM) 5.6.2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan kararı ile anılan KHK’nın birçok hükmünü iptal etti ve iptal üzerine yasal boşluk doğmaması adına bu iptal kararının yürürlüğünü 1 yıl erteledi.

İptal kararı aslında büyük ölçüde esastan değil usulden.

Yani KHK ile değil doğrudan kanunla düzenleme yapılması gerekmesi nedeniyle.

Bu durumda eğer yaklaşık 1 ay içinde, yani 4 Haziran 2025 tarihine kadar bu konularda yeni yasal düzenleme yürürlüğe konulamazsa, iptal kararı yürürlüğe gireceğinden, ciddi yasal boşluklar ortaya çıkabilecek.

Örneğin rektör atamaları ve YÖK üyeleri, Cumhurbaşkanlığı teşkilatının birtakım yasal yetkileri bunlardan bazıları.

Gerçi devlet üniversiteleri rektör atamalarında yasal boşluk oluşmayacak. Çünkü iptal edilen 703 sayılı KHK ile öngörülen yeni kurallar ile aynı yönde kurallar sonradan 3 nolu CBK ile de düzenlendi ve bu CBK hükümleri halen yürürlükte.

Cumhurbaşkanının (CB) salt anılan 3 nolu CBK’ya göre ve YÖK’ün dahli olmadan istediği bir profesörü rektör olarak ataması için ayrıca yeni bir yasal düzenlemeye ihtiyacı yok.

Ancak bu konuda yaklaşık 1 ay içinde yeni yasal düzenleme yapılmazsa, vakıf üniversitesi rektörleri, mütevelli heyet önerisine ihtiyaç olmadan doğrudan doğrudan Cumhurbaşkanı (CB) tarafından atanacak.

Yani rektör atamalarında mütevelli heyetler devre dışı kalacak.

Buna karşın yeni yasal düzenleme yapılmazsa CB yeni YÖK üyesi atayamayacağı gibi, mevcut YÖK üyelerinin hukuksal durumu da sıkıntıya girecek.

Çünkü 3 nolu CBK’de YÖK genel kurul üye sayısı ve üyelerin hangi kaynaklardan geleceği düzenlenmemiş.

Bunları düzenleyen kanundaki (KHK ile değişik) hükümler de 4 Haziran sonrasında yürürlükten kalkacak ve yasal boşluk oluşacak.

Bu nedenle ya YÖK üyeleri için ya kanunla ya da CBK ile düzenleme yapılması gerekiyor.

Aslında hem rektörler hem de YÖK üyeleri için yeni düzenlemede CB’nin tek seçici olması politikasından vazgeçilmesi daha doğru olacak.

Devlet üniversiteleri için öğretim üyelerinin ve YÖK’ün de dahil olduğu daha demokratik ve katılımcı........

© T24