Diğer

01 Ekim 2025

Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu 8/7/2025 tarihinde, Caner Şafak başvurusunda alacakların enflasyon karşısında erimesinin önlenmesini sağlayacak çok önemli bir karar verdi (B. No: 2024/41763).

Karara şuradan ulaşılabilir.

AYM bu kararında borçluların borçlarını ödememesi üzerine uzun süren dava ve icra takip süreçleri sonucunda alacakların geç ödenmesi nedeniyle kişilerin enflasyon dolayısıyla maddi kayıp yaşamamaları için devletin etkili bir hukuksal mekanizma oluşturması gerektiğine hükmetti.

Daha doğrusu devletin mevcut durumda böyle bir etkili başvuru mekanizması oluşturamadığı ve alacaklıları mağdur ettiği sonucuna vardı.

Bu nedenle de Anayasa'nın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkı ile bağlantılı olarak Anayasa'nın 40. maddesinde düzenlenen etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine karar verdi.

Sorunun özü şu:

Bir kişiden alacağınız var diyelim ve borçlunuz borcunu ödemiyor.

Mecburen hukuki yollara başvuracaksınız (dava, icra takibi vs.).

Sorun şu ki bu hukuki süreçler tamamlanmadığı ve alacağınız kesinleşmediği sürece prensip olarak alacağınızı tahsil edemiyorsunuz.

Bu hukuksal yolların ise Ülkemizde çok uzun sürdüğü malum.

Uzun süreç sonunda alacağınızı tahsil ettiğinizde ise alacağınızın gecikmesi nedeniyle kural olarak sadece kanuni (yasal) faiz talep edebiliyorsunuz. Yasal faiz oranı ise bizzat kanunla belirlenmiş ve bazı istisnalar dışında bir süredir yıllık $. Hatta öncesinde %9 idi.

Yani reel enflasyon oranının oldukça altında.

Bunun anlamı ise pratikte şu:

Borçlu borcunu ne kadar geç öderse reel olarak ödeyeceği miktar sürekli düşüyor.

Alacaklının alacağı ise reel olarak sürekli eriyor.

Bu arada aslında alacağın geç ödenmesi nedenle enflasyon farkından doğan zararın da ayrıca tahsil edilebilmesinin görünürde yasal olanağı var:

Bu durumda Borçlar Kanununa göre “munzam zarar” (ek zarar) bulunduğundan bahisle ayrıca bir dava açabiliyorsunuz.

Ne var ki Yargıtay yaptığı son derece kısıtlayıcı bir yorumla bu yolu fiilen tıkamış durumda.

Bu durumda enflasyon oranı ile yasal faiz arasındaki farkı otomatik biçimde munzam zarar olarak kabul etmiyor. Davacının munzam zararını ayrıca........

© T24