Türk istihbaratı Pakistan-Afganistan savaşını nasıl durdurdu?
Geçtiğimiz hafta Pakistan’ın Afganistan’ı bombalaması sonrası yeni bir savaş endişesi belirdi. Neyse ki bu çatışma daha fazla büyümeden durdu. Sükunetin sağlanmasında ise Türk istihbaratı ve MİT Başkanı İbrahim Kalın kritik müdahalelerde bulundu.
Buyurun sürecin ayrıntılarına ve Afganistan-Pakistan geriliminin geçmişine yakından beraber bakalım.
Çatışmanın kökleri
1893’te İngiliz diplomasisi, Afgan Emirliği ile Britanya Hindistanı arasında bir sınır belirledi: Durand Line. O gün çizilen hattın anlamı, sadece dağları ve vadileri bölmek değildi, aynı zamanda Peştun kabilelerinin ruhunu ikiye ayırmaktı.
Afganistan bu hattı hiçbir zaman tanımadı; Pakistan ise devletinin bekasını o hatta bağladı. İşte tüm çatışmaların kökü buradan doğdu.
Sovyet işgali yıllarında Pakistan, milyonlarca Afgan mülteciye kapılarını açtı; ancak o kardeşlik, Soğuk Savaş bittiğinde “stratejik paranoyaya” dönüştü.
Kabil’de kim iktidara gelse, İslamabad onu ya destekledi ya da kuşkulandı.
Taliban rejimiyle Pakistan’ın ilişkisi de bu çelişkinin bir yansımasıydı: Bir yandan “stratejik derinlik”, öte yandan “kontrol edilemez milis tehdidi.” Pakistan politikasını kökünden sarsmaktaydı.
Son çatışmanın nedeni neydi?
2025 Ekim’inde sınır hattı yeniden alev aldı. Kurram, Chaman, Spin Boldak gibi geçiş noktalarında iki ülkenin askerleri arasında karşılıklı ateş açıldı. Onlarca ölü, yüzlerce yaralı, binlerce sivilin göçü… Sınır kapıları kapatıldı, kamyonlar haftalarca bekledi. Pakistan “Afgan topraklarından saldıran TTP militanlarını” suçladı; Afgan yönetimi ise “Pakistan’ın hava sahası ihlali yaptığını” iddia etti. Kısacası, iki kardeş ülke birbirini terörle suçluyor; dua yerine top mermisi........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Ellen Ginsberg Simon