Türkiye’de Siyasetin Yeni Biçimi
Nuran Yıldız, ‘Türkiye’de Siyasetin Yeni Biçimi: Liderler, İmajlar ve Medya’ başlıklı kitabında siyasette tüm ülkelerde lider merkezli dönüşümü, liderin imajının nasıl oluşturulduğu ve sürdürülebilir kılındığı, bu süreçte medyanın katkısı ve değişen yapısını hem literatüre dayalı sağlam bir teorik çerçeveden hem de bu çerçeveyi daha anlaşılabilir kılan dünya ve ülkemizdeki siyasi liderlerden örneklerle kapsamlı bir şekilde ele alıyor (Phoneix Yayınevi). Kitap, Yıldız’ın doktora tezinin güncellenmiş hali. Kitabın 2002 yılında yayımlanmış olması, imaj çalışmalarında dijital platformların bu kadar yaygın ve etkili olmadığı, televizyon, gazete ve radyo gibi ana medya enstrümanlarının baskın olduğu bir dönemden seslenmesi bakımından oldukça ilginç olduğu gibi, değerlendirmelerinin 23 yılda doğrulanabilirliği ile ilgili de okuyucuya açık uçlu düşünme imkânı da sağlıyor.
Toplumsal dönüşümler, sosyoekonomik yapılardaki değişimler doğal olarak siyasi partilerin, kurumların kendilerini topluma anlatma, algı veya anlam oluşturma süreçlerini ve bu süreçlerde yer alan enstrümanların yaklaşım biçimlerini de değiştirmektedir. Yıldız’ın kitabın birinci bölümde kapsamlı bir şekilde ele aldığı gibi serbest piyasa ile ürün pazarlamasında yaşanan değişimler ve bu değişimlerle belirlenen yaklaşımlar siyasi partiler ve liderler için de geçerli olmuştur. Yıldız bu bağlamda Richard Sennett’e atıfla siyaset ile gösteri arasında bu dönüşümle güçlenen bağa atıfta bulunmaktadır (sh.97). Bu değişimde siyasette öne çıkartılan ‘yıldızlar’ sistemi gibi partilerden çok partilerin liderleridir. Desteklenen ve gösteride öne çıkan artık liderlerdir. Sürükleyiciliği ve kalıcılığı sağlayan da artık liderlerdir. Dahası, siyasetçi bir ürün, seçmen ise bir müşteri olmuştur (sh.15). Bu nedenle, ‘Bugün kamu, yöneticilerinden iki önemli istekte bulunmaktadır: gözle görülür olmak ve anlaşılır olmak’ (sh.26). Artık, gözlem öne çıkmakta, gözlenen ise ‘iletişim araçlarından geçerek kurgulanan şey’ olmaktadır (sh.28). Dolayısıyla, liderlerin imajı kritiktir.
Kitle iletişim araçları ile imajlar istenildiği gibi kurgulanabilmektedir. Ancak, bu farklı kurgulama imkânlarına rağmen Yıldız’ın liderlerin imajlarında sahiciliğe ve gerçekliğe yaptığı vurgu kitap boyunca dikkat çekmektedir. İmaj çalışmalarının bu gerçeği halka taşımada bir araç olduğunun altını çizerken gerçeğe ve sahiciliğe dayanmayan algı çalışmalarının yaygınlığı nedeniyle imaj kavramının anlam erozyonuna maruz kaldığından yakınmaktadır. Kitabın önsözünde de bu vurgu yapılmaktadır: ‘…Bugünün siyasal yaşamının sahnelendiği ortamda, liderler de ne kadar yaşamın içindense o kadar kalıcıdırlar ya da “mış gibi” oldukları sürece sabun köpüğü/pembe dizi kahramanları gibi yapay ve gelip geçici olur, gelip giden gereksinimleri karşılarlar. Çoğu kez imaj, özellikle bir siyasetçi imajı “mış gibi” olmayı çağrıştırdığı........
© SuperHaber
