Afganistan Siyasetinde Yeni Dönem: Rusya’nın Taliban Yönetimini Tanıma Kararı ve Bölgesel Yansımaları
Taliban yönetimi, ilk dönemindeki bazı hatalardan ders alarak, 2021 yılında ikinci kez ülkenin yönetimini ele geçirdiğinde, özellikle bölgesel ve küresel güçlerle ilişkilerini temellendirme noktasında önemli adımlar attı. Ancak çoğu ülke, insan ve kadın hakları ile demokratik seçimlerin gerçekleşmesi gibi çeşitli ön koşullar öne sürerek bu yönetimi resmen tanımakta çekinceli davrandı. İlginç olan husus ise, mevcut yönetimin tanınmak adına hiçbir ciddi adım atmamasıydı. Anlaşılan o ki Taliban, insan hakları ve demokratik değerler gibi kriterlerin uluslararası siyasette çıkar sağlama aparatına dönüştüğünü fark etti.
Bu tespitten hareket eden Taliban yönetimi, söylemler üzerinden hareket etmek yerine, bölgesel ve küresel güçlerin çıkarlarını gözeten bir ekonomik ve siyasal yol haritası çizerek o hedef doğrultusunda ilerlemeyi tercih etti. Nitekim bu çerçevede, tehdit oluşturması beklenen Orta Asya ülkeleriyle büyük ekonomik anlaşmalar imzaladı; İran’la olan su sorununu büyük oranda çözdü; Çin’e, Afganistan’ın yer altı zenginliklerine yatırım yapması için geniş alanlar tanıdı; ABD’ye Doha Anlaşması’nda verdiği sözlere sadık kaldı; Rusya’nın radikal hareketlerin Afganistan’da yer edinmesi ve Orta Asya’ya tehdit oluşturması yönündeki endişelerini belli ölçüde giderdi. Ayrıca güvenliği sağlayarak Afganistan’ı bir enerji güzergâhına dönüştürme noktasında somut adımlar attı.
Böylece 2022 yılından bu yana Çin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Kazakistan, Türkmenistan, Rusya, Pakistan, İran, Özbekistan, Katar, Malezya, Hindistan, Türkiye ve Norveç ile resmî diplomatik ilişkiler kuruldu. Ancak Rusya, 3 Temmuz 2025 tarihinde Taliban yönetimini resmen tanıyarak, uluslararası toplum açısından Taliban için yeni bir sürecin başladığını ortaya koydu. Bu tanıma, yalnızca ikili ilişkiler açısından değil, aynı zamanda bölgesel ve küresel güç dengeleri bakımından da dikkate değer sonuçlar doğurabilecek........
© Stratejik Düşünce Enstitüsü
