Ülke edebiyatlarını anlatan kitapları okurken o ülkenin tüm edebiyat geçmişini öğrenmek beni çok heyecanlandırır. Adı geçen ülkenin edebiyatı hakkında yeni şeyler öğrenmenin ötesinde, sanki o ülkenin yazarlarının yaşamının içinde bulurum kendimi. Bunu yıllar önce Mina Urgan’ın “İngiliz Edebiyatı Tarihi” (Yapı Kredi Yayınları) kitabını okurken yaşamıştım. İngilizce öğretmeni olmam nedeniyle kitabı birkaç kere okumuştum. Gerekli notlarımı almış ve kitabı okumak isteyenlerle paylaşmıştım.

Ataol Behramoğlu’nun yılların birikimi ve araştırmasıyla yazdığı “Rus Edebiyatı Tarihi” (İş Bankası Yayınları) kitabını da aynı heyecanla okudum. Gerekli notlarımı da almayı sürdürdüm. Bu kitaptan da yeni yeni şeyler öğrendim. Örneğin, Aleksandr Nikoloyeviç Radişçev’in 1780-1788 yılları arasını kapsayan “Petersburg’tan Moskova’ya Yolculuk” kitabının Rus edebiyatında yayınlanan ilk yolculuk kitabı olduğunu öğrendim.
Ancak beni en çok etkileyen ve öğrendiğim zaman hemen not aldığım Aleksandr Griboyedov’un “Akıldan Bela” kitabının Rus edebiyatından Türkçe’ye çevrilen ilk Rus edebiyatı ürünü olduğunu öğrenmek oldu. Daha öncede duymuştum ama Behramoğlu’nun çalışması beni doğruladı. Bazı kaynaklarda bu kitabın Türkçe’ye 1945 yılında çevrildiği belirtiliyordu. Behramoğlu’nun kitabındaki bilgiye göre –benim de bildiğim- bu kitap ilk olarak 1883 yılında Mehmet Murat tarafından çevrilmişti. Biraz önce değindiğim, 1945 yılında Zeynel Akkoç ve Şahap Sıtkı İlter tarafından MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) klasikleri........

© Sonsöz