menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kapitalizmle derdi olmayan

15 31
28.02.2025

Faşizmi diline dolamasın. Öyle derdik. Kapitalizmle derdi olmayan, ondan söz etmek, ona karşı çıkmak istemeyen, faşizmden yakınmayı bıraksın. Hem inandırıcı olmaz, hem de ne yapsa o kötülükten kurtulmayı başaramaz.

Adlı adınca geçen yüzyılda ortaya çıkmıştır faşizm dediğimiz. Fransa’da iktidarı ele geçirdiği on sekizinci yüzyıl sonlarından bu yana “devrimci barutunu tüketmiş” yakıştırmasını yaptığımız burjuvazi bu tüketme süreci boyunca faşizmi önceleyen deneyler yaşamış, ideolojik ve siyasal birikimler edinmiştir. Ama, faşizm esas olarak yirminci yüzyılın ürünüdür. Bir yandan da, insanlığın o çağına sosyalizm yüzyılı demişizdir. Demek, kapitalizm ile sosyalizmin birlikte var olduğu bir çağda, ilkinin ömrü uzadıkça artan ölüm korkusu, ikincisinin kitaplardan, özlemlerden, kavgalardan yeryüzüne çıkışıyla dayanılmaz boyutlara ulaşmış ve faşizmi yaratmıştır. Böyle denebilir.

Yaratılana ilişkin olarak tanımlanışının da içinde bulunduğu birçok yanılsama üretilmiştir. Üretenler yalnız ondan medet uman kapitalizm değil, aynı zamanda hem kapitalizmi hem onu korumak için savaşan faşizmi alt etmek üzere var edilmiş sosyalizme bulaşan, zaman zaman aymazlık ölçüsündeki yanılgılar olmuştur. Tanımlama/çözümleme ve karşı mücadeleyi örgütleme çabalarında bu burjuva diktatörlüğünün toplumsal tabanını gerçekte olduğundan daha dar varsayma eğilimi bu çerçevede belirtilebilir.

Bir maddi gerçeklik olarak sosyalizmin sahneden çekildiği ya da önemsizleştiği şimdiki yüzyılda ise kapitalizmin faşizm ihtiyacı sanıldığının aksine ortadan kalkmamış ve onun her zaman elinin altında bulundurmadıkça kendini güvende sayamadığı bir tür silah deposunun oluşturulmasını gerektirmiştir. Hiçbir zaman devreden çıkarılmamış bu depoda yalnız ateşli silahların bulundurulduğunu düşünmemek gerekir. Almanya’da daha Nazi döneminde olduğuna benzer biçimde partisinin adında bile sosyalizmi kullanmış, bunun yanı sıra sosyalizmin emekçi yığınları etkilediği ve onlarca benimsendiği açıkça görülen sloganlarını, kimi zaman pek küçük değişikliklerle kimi zaman o zahmete bile katlanmadan ileri sürmüştür faşizm. Birçok örnek bulunabilir; ama, bizim........

© soL