Bu sözcüğün her günkü konuşmalarda ne zamandır sık sık kullanılır olduğunu hatırlamıyorum; çok eskiden beri değil, sanırım. Buna karşılık, yaygınlaşmasının spor spikerleri, özellikle de futbol maçlarını canlı olarak anlatanlar eliyle gerçekleştiğini, en azından onların büyük katkılarının olduğunu rahatlıkla ileri sürebilirim. “Daha neler!” diye itiraz edebilecekler için bir açıklamam da yok değil ayrıca.

Söz konusu anlatıcılar, özellikle çekişmeli ve seyredilmeye değer maçlar sırasında, bu sözcüğü sıkça kullanırlar. Ancak, bu kullanım, genellikle birbirinden farklı, hatta kimileyin karşıt özellikler taşıyan durumlarda karşımıza çıkar. Örnek olsun, tek bir oyuncunun ya da bir oyuncu grubunun pek seyrek görülen güzellikte bir golü anlatılırken “inanılmaz” sözcüğünün, hem de kulak tırmalayan bir haykırışla söylendiğine tanık olur, tanık olmanın çok ötesinde bir dayanma sınavından geçmek zorunda kalırız. Ama aynı sözcüğün, bu kez kaçırılması imkânsız görünen bir golün atılamayışı için de kullanılabildiğini, üstelik bunun birkaç dakika önce atılmış bir gol için söylendikten hemen sonra haykırıldığını hatırlıyorsak, bu inanılmazlığın her zaman olumlu bir anlam taşımadığını da öğrenmiş oluruz. Kısacası, atılanlar, kaçırılanlar, çığlıklar, ıslıklar gırla giderken bunların tek tek her birine ve tümüne birden “inanılmaz” demek, dilimize bir zenginlik katmasa da yanlış olmaz.

Biraz karışık diyen çıkarsa, doğrudur; ama aslında olayın kendisinin yanı sıra yansıtılışı da karışık sayılır, dolayısıyla ikinci ağızdan anlatımında da karışıklık olması doğaldır. Ne de olsa biz ikinci ağızdan aktarmış oluyoruz, birinci ağız o acar spikerlerdir. Yine de karışıklığı biraz gidermeye çalışabiliriz: Atılan golün inanılmaz güzellikte olduğu anlatılan birinci durumda atan taraf için olumluluk var, yiyen içinse olumsuzluk. Oysa, ikinci durumda golü kaçıran taraf için olumsuzluk söz konusu iken, yemekten kurtulan için kendi becerisi olsun olmasın bir olumluluktan söz etmek........

© soL