Önceki bölümde Abdullah Gül’ün başında bulunduğu Dışişleri'nin, Türkiye-Suriye ilişkilerinin yeniden iyileştirilmesi yönünde yapılan girişimlere ilişkin yapılan görüşmeleri ABD’nin Ankara konsolosluğuna taşıyarak bilgilendirdiğine değinmiştik.

Dönemin dışişleri Abdullah Gül, gizli görüşmelerin ayrıntılarını taşımakla kalmamış, davet icabı gitmek zorunda kaldığı Suriye’de ABD için istihbarat bilgisi toplayarak dönmüştür. Gül’ün, Suriye’yi ziyaret etmesinin nedeni dönemin başbakanı R. Tayyip Erdoğan’ın, 2004’te Beşşar Esad ile eşine yaptığı davetin diplomatik karşılığıydı. Davet icabı Esad ile eşi, 2005’in yazında eşiyle birlikte Türkiye’ye gelecek ve Erdoğan ailesi ile Esad ailesi birlikte tatil yapacaklardı. Belki de ABD’nin diplomatik manevrası sonucu belki de Hariri suikastının gerçekleşmesi nedeniyle bu davet gerçekleşmiyor fakat Abdullah Gül, gitmemek için türlü bahanelerle iptal etmeye çalıştığı ziyaretini gerçekleştirmek zorunda kalıyor.

Gitmek istememesinin neden ise Türkiye ile Suriye’nin ilişkilerinin güçlendirilmeye çalışıldığı dönemde, Esad ile ABD’nin çıkarlarını konuşmasının veya savunmasının anlamsız hatta imkânsız olmasıydı. Gitmek zorunda kaldığında ise Gül’ün ikinci bir seçeneği vardır ki o da iyileştirilmeye çalışılan iki ülke arasında ilişkiyi sabote etmek için Suriye’nin kabul etmeyeceği düzenlemeleri öne sürmek ve böylece ABD’nin Suriye politikasına sadık kalmaktır. Gül, istemediği halde Suriye ziyaretini yapmak zorunda kalıyor ancak bu ziyaretin amacı Türkiye-Suriye ilişkilerine katkı sunmak değil, ABD’ye istihbarat bilgisi toplamaktır. Gül’ün, ABD’ye getirdiği mesajı okuduğumuzda ise bu ziyaretin gerçekleşmesinde ABD’nin rolünün olduğu anlaşılıyor. Daha net ifade edecek olursak ABD, Esad’a uyarı mesajı göndermek için Gül’ün Suriye ziyaretine bizzat ön ayak olmuş, fırsata çevirmiştir diyebiliriz.

ABD, üçlü görüşmeyi reddediyor

Gül’ün istemediği halde gitmek zorunda kaldığı ziyaret, Cumhurbaşkanı Sezer’in Suriye ziyaretinden 7 ay sonra gerçekleşiyor. O ziyarete ilişkin ayrıntılar, Nancy McEldowney tarafından kaleme alınarak 18 Kasım 2005’te Washington’a rapor edilen ayrıntılarda

“(…) Maslahatgüzar (McEldowney, kendini kastediyor) Türk dışişleri bakanlığı Ortadoğu genel müdürü Çelikkol’la, 18 Kasım’da yeniden ilişki kurdu ve ABD hükümetinin, Türkiye Dışişleri Bakanı Gül’ün, Şam dönüşünde ilettiği üzere kesinlikle Türkiye ve Suriye ile üçlü bir diyaloga........

© SiyasetCafe