Trump, Nobel Barış Ödülü’nü alacak mı?
67 yaşındaki emlak zengini milyoner Amerikalı Yahudi Steve Witkoff, geçtiğimiz Cuma günü (10 Ocak 2024) İsrail-Hamas ateşkes müzakerelerine destek olmak için gittiği Katar’dan Tel-Aviv’i aradı. 20 Ocak itibariyle Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi olarak göreve başlayacak Witkoff, Biden hükümetinin onayıyla Brett McGurk liderliğindeki Amerikalı ekibe destek olmaya başlamış, müzakere süreçlerine katılmıştı. Witkoff’un daha önce hiçbir kamu görevi veya diplomatik tecrübesi yoktu. Fakat aynı patronu Trump gibi milyoner bir iş adamı olarak birçok gayrimenkul satış, kredi sözleşmesine dahil olmuş; restlerin çekildiği ve milyonların konuşulduğu iş görüşmelerinde sert rüzgarlar estirmişti.
New York’un en zengin emlak babalarından biri olmak, milyonlarca dolarlık yatırımları ve konutları idare etmek pek de kolay değildi. Steve Witkoff sadece servetini büyütmemiş, aynı zamanda bu servetle Cumhuriyetçi Parti’deki siyasetçilere destek veren, Trump gibi isimlere bağış yaparak yakın ilişki kuran ve İsrail’e yönelik desteğin artması için çabalayan etkin bir lobici de olmuştu. Trump ile yakınlığı bu vesileyle artmış, en sadık bağışçılarından ve emir erlerinden biri olmuş, birçok zengin iş insanını Trump’a bağış yapması için bizzat ikna etmişti.
Kızı Ivanka Trump’ın dahi açılan her davada babasına mesafe koyduğu bir dönemde kendisine yönelik bu yüksek sadakatın ödülü ise iyi bir koltuk oldu. Trump, Witkoff’u hiçbir diplomatik tecrübeye sahip olmamasına rağmen Ortadoğu Özel Temsilcisi olarak atama kararı aldı.
Trump ile Biden’in Kasım seçimlerinden hemen sonraki Beyaz Saray’daki şömine başı sohbetinde ise iki lider Hamas-İsrail ateşkes anlaşmasının Trump’ın göreve geleceği 20 Ocak’tan önce imzalanması konusunda uzlaştı ve böylece Witkoff da Amerikalı tecrübeli diplomatların müzakereler için uzun süredir debelendiği Katar’a uçtu, geçen haftayı Biden’in ekibiyle birlikte geçirdi.
Büyük ihtimalle, ilk bakışta Biden’in ekibi Witkoff’un tecrübesizliğini ve New York tüccarları arasında yaygın olan argo dilini küçümsemişti, fakat Witkoff kısa sürede anlaşmanın imzalanmasındaki en önemli ittirici güçlerinden biri olmuştu.
Witkoff’un olmayan diplomatik tecrübesi sayesinde Netanyahu’nun inadını kırılmış, İsrail’e 9 ay önce reddettiği ateşkes anlaşmasını kabul ettirilmişti.
Diplomatik müzakere değil, reality show
Witkoff, büyük ölçüde Mayıs ayında Biden’in önerdiği şartları içeren ateşkes anlaşmasının Netanyahu tarafından onaylanması sağlamak için Katar’daki ofisinden Tel-Aviv’i aramış ve ertesi sabah Netanyahu ile görüşmek için İsrail’e geleceğini söylemişti. Netanyahu’nun çalışanları ise Cuma akşamı itibariyle başlayan Şabat’ın Cumartesi akşamına kadar süreceği için Netanyahu’nun görüşme yapamayacağını, ofise gelmesinin mümkün olmadığını Witkoff’a iletti. Birçok seküler New Yorklu Yahudi gibi Şabat gerekliliklerine harfiyen uymayan ve çalışmama, gündelik hayatı askıya alma, dinlenme ve ibadet etme gibi katı kuralları takip etmeyen Witkoff ise öfkelenip argo bir dil kullanarak “bana ne Şabat’tan, geliyorum” mesajını vermiş, seyahatin yapılacağını söylemişti.
Netanyahu ise bu sert çıkışın üstüne Şabat olmasına rağmen Cumartesi ofisine gelmiş ve Witkoff ile görüşmüştü. Witkoff bu görüşmede de Haaretz ve İsrail basının kulis haberlerine göre, diplomatik ne kadar teamül ve kibarlık klişesi varsa hepsini askıya almış ve Trump’ın mesajını çok net bir şekilde Netanyahu’ya iletmişti: “Ben göreve başlayana kadar bu anlaşma imzalanmalı.”
Trump, 20 Ocak’ta yemin ederek görevine başlayacak. Daha öncesinde Hamas’a seslenerek rehineleri bu tarihten önce serbest bırakmaya ikna olmazsa Ortadoğu’da cehennemin yaşanacağını söyleyerek tehdit savuran Trump, kapalı kapılar ardındaki diğer tehditlerini de İsrail yönetimine savurdu. İsrailli aşırı sağcı hükümet, kendilerine ateşkesin olmadığı açık bir çek verileceğini umarken Trump, Mayıs ayında Netanyahu’nun reddettiği Biden anlaşmasını İsrail’e dayattı. Trump’ın en büyük amacı, göreve başladığı 1981’de başkanlık yemini ettikten hemen sonra İran’ın büyükelçilik baskınındaki Amerikalı rehineleri serbest bıraktığında estirdiği rüzgarın bir benzerini arkasına........
© Serbestiyet
