menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yücelciler Balkan Türklerinin unutulmayan trajedisi

9 23
02.03.2025

Kuzey Makedonya topraklarında yaşayan Müslüman Türk aydınları, 1937 yılında Şuayb Aziz Efendi önderliğinde, komünist Yugoslav idaresi tarafından Türklere yapılan haksızlıklara karşı millî ve dinî varlıklarını korumak ve yaşatmak için bir araya gelip toplumsal bir hareket başlattı.

Bu kahramanlar, Türk toplumunu daha aydınlık bir geleceğe hazırlamak ve gelecek nesillere köprü olmak adına büyük cesaretle merkezi Üsküp’te olan “Yücel” adlı bir teşkilat kurdu.

“Yücelciler Hareketi” Balkanlarda Türk milli kültürü, edebiyatı ve sanatının tohumlarını atan entelektüel bir hareketti. Bu hareketin, iki dünya savaşı sonrasında bitme noktasına gelmiş olan Balkan Türk edebiyatının canlanmasında, hemen hemen hepsi öğretmen olan Yücel mensuplarının yetiştirdikleri öğrencilerin çıkardıkları gazete ve dergiler etrafında milli bir edebiyatın şekillenmesinde büyük katkıları vardır.

Teşkilatın Başkanı Şuayb Aziz Efendi, 1930 yılında Üsküp Meddah Medresesi’ne, ardından Mısır El Ezher Üniversitesi’ne giderek fıkıh ve kelam konularında ders görmüştür. Teşkilatın diğer önemli ismi olan Nazmi Ömer ise Belgrad Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur.

Gizlilik ilkesine son derece riayet eden teşkilat üyeleri, 1944 yılında ilk Türk gazetesi olan Birlik Gazetesi’ni çıkarırlar. Ayrıca Üsküp radyosunda ilk Türkçe yayınını gerçekleştirirler, Türkçe dersleri vererek öğretmen yetiştirmeye başlarlar. Türklerin yaşadığı köylere giderek Türk alfabeli okuma kitapları dağıtıp, Türkçe eğitim vermek üzere ilk Türk okulu “Tefeyyüz”ün açılmasını sağlarlar. Sahnelenmek üzere tiyatro eserleri yazarak, insanların dinlerini unutmamaları için dini ulema yapılanması ve dini programlar oluşturarak Türk toplumunun manevi ve kültürel ihtiyaçlarını karşılarlar.

Yücelciler, 1943 yılında Üsküp Türk Konsolosluğu ve 1945 yılında Belgrad Büyükelçisi Kemal Koperler tarafından desteklenirler.

Teşkilat gün geçtikçe genişleyerek bütün Makedonya’ya yayılır. Yücelcilerin son derece ihlaslı, gizli, samimi çalışmalarının genişlemesi, etkili ve söz sahibi olması komünistlerin dikkatini çeker. Bu teşkilatın devamlı büyümesi karşısında endişe duymaya başlarlar. Türklerin milli ve manevi dava........

© Serbestiyet