Talk in a civilized language! ( Medenî bir dille konuş! ) !

Bu cümle 1957 yapımı Humphrey Cobb’un romanından uyarlanmış Stanley Kubrick’in Paths of Glory filminden. Kubrick’in diğer bütün filmleri gibi bir hayli anti-militarist olan bu film 1975 yılına kadar Fransa’da yasak idi. (Yasağın sebebini henüz izlemeyenlere spoiler olmasın diye açmayalım )

Bu filmin son sahnesinde Alman kızı oynayan alman aktris Christina Kubrick (Kubrick’in eşi ) sınır hattındaki muhtemelen Alsacien hancı tarafından elinden tutulup savaştan iyice katılaşmış bir grup erkeğin önüne çıkarılır.

“Guten tag! “(Günaydın) der ürkmüş bir sesle. Fransız bir asker ordan İngilizce yukarıdaki aşağılayıcı cümleyi haykırır; medeniyetin dilini konuş! .

Lakin 1957’de elbette altyazılı İngilizce film Hollywoodlu yapımcılar için pek karlı değildi ve Kubrick bunu İngilizce söyletir. Ve ortaya Fransız bir askerin Almanca’yla aynı dil grubundan olan İngilizce bir serzenişten Almanca’nın barbarlığın dili olmakla suçlandığı bir garabet çıkar.

Barbarlık…Hérédot’a göre antik Mısır için barbar olanlar onların dilini konuşmayanlar imiş hülasa onlar hariç herkes barbarmış . Daha sonra Roma, Germen kabileleri için bunu kullandı ve Türko-mongol istilaların Anadolu, Arap coğrafyasında ve Balkanlarda yayılmasıyla en güncel haliyle Türkler için kullanıldı.

Etimolojik olarak bar-bar ( bla-bla bla gibi) anlaşılmaz sesler çıkaranları betimlemek için kulanılan bir yankı ( réduplication) sözcükten gelmekte bu arada Kürtçe’de barbar kırın (tantana yapmak ) diye yüksek sesli nafile ağız dalaşları için hala kullanımda olan bir deyim mevcut ve kelimenin işlevi batıdaki etimolojik kökeniyle aynı.

Bu barış sürecinin ilk duyurusu yapıldığında İmralı adasında son Kürt isyanının mahpus liderinin açıklaması tabii olarak Kürtçe okundu. Antik Mısırlılar gibi resmi muhalif kanallardan birinde bu anlaşılmazlık direkt barbarlıkla suçlanmasa da cumhuriyetçi spiker kendi etnik kökeninden ve dilinden gönüllükle feragat ettiğini, kusursuz bir asimilasyonun misali olduğunu , Kürtlerin de neden kendisi gibi mutlu mesut biri olmayı reddedip bunu beceremediğini........

© Serbestiyet