Papa Leo’nun ziyaretinin Türkiye gündemini oldukça meşgul ettiği günleri yeni yeni geride bıraktık. Özellikle İznik’te düzenlenen törende, Bartholomeos başta olmak üzere Ortodoks liderlerle bir araya gelmesi kendisini ekümenik diyalog ve barış elçisi olarak konumlandırdı. Ziyaretin, Hıristiyanlık tarihinde dönüm noktası olan Birinci İznik Konsili’nin 1700. yıldönümünde olması Hıristiyan mezhepleri arasındaki tarihî ortaklığı yeniden hatırlatma amacını taşıdığına yoruldu.

Papaların Türk tarihindeki yerleri Bizans sonrası döneme dek uzanır. İstanbul’un fethi sonrası Avrupa’da Papa, Osmanlı karşıtı Hıristiyan birliğini toplamak ister ve Papa II. Pius, Fatih Sultan Mehmet’e karşı Haçlı seferi çağrısı yapar. İlginçtir ki aynı Papa, Fatih’e “Hıristiyan olursan seni Roma imparatoru ilan ederim” teklifini gönderir. Bu elbette gerçekleşmez, ancak belgelenmiş bir diplomatik girişim olarak tarihteki yerini alır. Papa V. Innocentius ise Osmanlı ile barışı tercih eden İtalyan şehir devletlerinin çizgisini takip eder. 16 - 17. yüzyıllar, Osmanlı ile Papalık arası diplomasi ve gerilim çağıdır. Papa V. Paul, Osmanlı’ya karşı Habsburglarla birlikte politikalar yürütür ve aynı dönemde Papalık, Osmanlı’daki Katolikleri korumak için İstanbul’a temsilciler gönderir. Cizvitler ve Fransiskenler, Papalık tarafından desteklenerek İstanbul, İzmir, Halep, Kudüs gibi önemli şehirlerde okullar, yetimhaneler, misyonlar açar. Bugünkü Saint Benoit, Saint Joseph, Saint Michel gibi okulların kökleri de bu döneme dayanır. 19. yüzyıla gelindiğinde Papa figürü Osmanlı’daki Katolik azınlıkların koruyucusu olarak yer alır. Papa IX. Pius, Tanzimat ve Islahat........

© Şalom