TARIK ÇELENK’İN BEDİÜZZAMAN SAİD NÛRSÎ VE RİSALE-İ NÛR HAKKINDAKİ DEĞERLENDİRMELERİNE AKADEMİK VE KAYNAKLARA DAYALI BİR CEVAP-10

D. ÇELİŞKİ Mİ, STRATEJİK DEHÂ MI? BEDİÜZZAMAN’IN SİYÂSİ MİRASI VE MODERN ELEŞTİRİLERE CEVAP

2.3. Siyâset Bir Araç, Amaç Değil: Bediüzzaman’ın Değişmeyen Gayesi

Bediüzzaman Said Nûrsî Hazretleri’nin siyâsî hayatına yönelik en yaygın eleştirilerden biri, onun farklı dönemlerde farklı tavırlar sergilediği ve bu durumun bir tutarsızlık teşkil ettiği iddiasıdır. Bu yoruma göre, Meşrûtiyet döneminde siyâsete aktif olarak katılan “Eski Said”, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte “Yeni Said” kimliğiyle siyâsetten tamamen elini çekmiş, ancak 1950’lerde çok partili hayata geçişle birlikte Demokrat Parti’yi “ehven-i şer” (kötünün iyisi) diyerek desteklemiş ve siyâsete yeniden müdahil olmuştur. Bu durum, ilk bakışta pragmatist (faydacı)[1] ve konjonktürel bir tavır gibi okunsa da Bediüzzaman Hazretleri’nin projesinin merkezindeki ana gayeyi gözden kaçıran bir yaklaşımdır.

Onun hayatının farklı evrelerindeki siyâsî duruşu, değişen bir amaçlar silsilesini değil, değişmeyen bir amaca hizmet eden “esnek” ve “stratejik” bir metotlar bütününü yansıtır. Bediüzzaman Hazretleri için asıl mesele, siyâsetin kendisi değil, “milletin kalb hastalığı”[2] olarak teşhis ettiği “za’f-ı diyanet”[3] yani inanç zayıflığıdır. Dolayısıyla onun projesi, siyâsî bir iktidar hedefi gütmekten ziyade, bu manevî hastalığı tedavi etmeye odaklanmıştır. Kendi ifadesiyle temel maksadı “i’lâ-yı Kelimetullâh”tır[4] yani, Peygamber (asm) ahlakını yaşamak ve yaşatmak, rehber olarak İslâm hukukunu benimsemek, mücadele yöntemi olarak kaba kuvvet yerine ikna edici delilleri kullanmak ve nihaî hedef olarak da Allah'ın (cc) adını ve davasını yüceltmektir. Bu yolda siyâset, ancak bir “hizmetkâr” olabilir; asla “efendi” olamaz. Nitekim onun

“Hakikat-ı İslâmiyye bütün siyâsâtın fevkindedir. Hiçbir siyâsetin haddi değil ki,........

© Risale Haber