Halkımız öteden beri torpil ve rüşvetle işlerin yürütülebileceğine inandırılmıştır. Devletin herhangi bir kurumunda işe girmek için halka yönelik bir sınav olduğunda, başarılı olsa bile birçok insanda işe alınmayacağı inancı hâkimdir. Halk içinde, “Hocam torpilin varsa girersin” inancı yaygındır. Torpilin birçok kapıyı açtığına o kadar inanılıyor ki, bunu su-i istimal edenler bile vardır. Mesela torpilin hiç olmadığı üniversite sınavında başarılı olmayan bazı öğrenciler ailelerini kandırmak için, “Biz Kürt olduğumuz için kazandırılmadık” diyebiliyorlar. Aileler de buna inanıyor. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan 2002 yılında iş başına geldiğinde, halkta yerleşmiş bulunan bu inancı ve bu umudu kıracağına inanılıyordu. Ben şahsen bu umudun kırılmasını ve yok edilmesini bekliyordum. Ama olmadı ve kırılamadı.

Bazı kurumlarda kısmî düzelmeler yok mu? Vardır kuşkusuz. Mesela kendi kurumum olan üniversiteden örnek vereyim. Eskiden asistanlık sınavları dost-ahbap ilişkisi çerçevesinde yapılırdı. Yani sol görüşe sahip bir hocadan torpilli değilseniz üniversitede asistan olamazdınız. Çünkü üniversitelerin çoğu kadrolarına sol görüşlü öğretim üyeleri hâkim durumdaydı. Bir şekilde jüri üyelerinden birisi vicdanının sesine kulak verip sizi asistan olarak aldığı zaman hocanızın yanında kendi siyasi görüşünüzü dile getiremez, açıkta namaz kılamaz ve muhafazakâr bir dindar gibi davranamazdınız. Keza doktora ve doçentlik sınavlarından geçmeniz hiç kolay olmayacaktı. İlahiyatta araştırma görevlisi olan bir arkadaşımız doktora yapmak için YÖK’ün emriyle batıdaki bir üniversiteye geçici olarak nakledildi. O arkadaşımız Nur talebesi olduğu için doktora hocası ona, “Bak hoca, doktorayı bitirdin ama eğer nurcularla ilişkini kesmezsen asla doçent olamazsın” demişti.

1986’ya kadar doçentlik için şart olan yabancı dil sınavı kapalı kapılar arkasında yapılır ve oluşturulan üç jüri üyesinden tam not almanız gerekirdi. Eğer siyasi görüşünüz jürinin görüşünden farklı ise kolay kolay doçent olamazdınız. Benim gibi şimdi emekliye ayrılan birçok hocamız bu örnekleri iyi bilirler. YÖK Başkanı İhsan Doğramacı 1986 yılında, rahmetli Özal’ın teklifiyle doçentlik dilini merkezi sisteme aldı da bu sayede farklı siyasi görüş sahipleri üniversitelerde doçent olabildiler. O yıl Arapça da yabancı dil kabul edildi.

Bundan 15 yıl önce araştırma görevlisi yönetmeliğinde bir değişiklik yapıldı ve bir kadroya başvuran elemanlar arasından, beraberlerinde getirdikleri şahsi puanlar itibariyle ilk 4’e girenler sınava alınırdı. Sonradan bu madde değiştirilerek il 8’e girenler sınava alınmaya başladı. Şu anda bu maddenin halen geçerli olduğunu sanıyorum. Jüri üyelerinin araştırma görevlisi adayına vereceği puan 25’tir. 75 puan da diploma notu, ALES ve yabancı dil puanı gibi kişisel puanlardır. Bu madde uygulanırsa oldukça adil bir durum söz konusudur.

Fakat maalesef hem araştırma görevlisi hem doktor öğretim üyesi kadroları için verilen ilanlar açıklamalı, şartlı ve adeta adrese teslim şeklinde veriliyor. Mesela, dekanın teklifiyle rektör bir araştırma görevlisi ya da doktor öğretim üyesi kadrosu ilan ediyor. İlan resmi gazetede çıkıyor. Fakat öyle bir adrese teslim ilan çıkıyor ki, dekanın veya bölüm başkanının istediği aday dışında hiç kimse müracaat edemez, çünkü açıklama kısmında yer alan o şartları taşıyamaz. Mesela, diyelim ki iletişim fakültesinde radyo-televizyon ve sinema bölümü için bir ilan veriliyor. Fakat açıklama kısmında şöyle yazılır:

“Radyo, televizyon ve sinema bölümü için (1 adet araştırma görevlisi); iletişim fakültelerinden mezun olmak, yüksek lisansını film ve televizyon programcılığı ile medya-tasarım alanlarında yapmış olmak ve Ankara’daki üniversitelerden birinde görsel ve kültürel çalışmalar alanlarındaki doktora programlarından birine kayıtlı bulunmak.”

Belli ki, dostlarından veya ahbaplarından birisini araştırma görevlisi yapmak istiyorlar ve açıklama kısmında o kişiyi tarif etmişler. Kanun koyucu her zaman iyi niyetle bir kanun veya yönetmelik hazırlar, fakat çeşitli su-i istimallerle bu kanun uygulanamaz........

© Risale Haber