Alvarlı Efe, Erzurum için ettiği dualarda sadece manevi konulara değil, dünyevî musibetlere karşı da temennide bulunur. “Rabbim hıfzeyleye düşman şerrinden / Gazab göstermeye berr ü bahrinden / Husûsa ki Erzurum’un şerrinden” dizelerinde Allah’tan Erzurum’u düşman şerrinden ve karada denizde gelebilecek gazaplardan korumasını diler. Bu, oldukça kapsamlı bir duadır; zira hem beşerî düşman tehlikesine hem de deprem, sel gibi doğal afetlere işaret eden “berr ü bahr” tabiri kullanılmıştır. “Hususa ki Erzurum’un şerrinden” ifadesi ise metinde anlamca biraz karışık görünse de muhtemelen “bilhassa Erzurum üzerine gelecek şerlerden” şeklinde anlaşılmalıdır. Efe böylece şehrinin gelecekte her türlü felaketten emin olmasını niyaz etmektedir. Bu tutum, onun Erzurum’a dair ne kadar müşfik ve koruyucu bir yüreğe sahip olduğunu gösterir. Alvarlı Efe, bir veli olarak manevî himayesini duaya dönüştürmüş ve gelecek nesillere bu duaların manevi kalkanını miras bırakmıştır.

Şiirin en sonunda yer alan “Kalblerine dolsun feyz-i Rabbâni / Ahâlisi bulsun rahm-ı Rahmâni / Lütfi Erzurum’dan gördün ihsânı / Mevlâ’ya emanet olsun Erzurum” mısraları, Alvarlı Efe’nin kendi adını (Lütfi) zikrederek bitirdiği için bir mahlas beyti olarak değerlendirilebilir. Bu beyitte Efe, Erzurum’un halkı için Allah’tan ilahi feyzin kalplere dolmasını, Rahmân’ın merhametine nail olmalarını dilerken; kendi nefsine dönüp “Lütfi, Erzurum’dan gördün ihsanı” diyerek, Erzurum’un kendisine yaptığı iyilikleri kabul ve itiraf eder. Bu oldukça anlamlı bir bitiştir: Alvarlı Efe, hayatı boyunca Erzurum halkından saygı ve sevgi görmüş, zor zamanlarında onlarla omuz omuza olmuş ve irşad faaliyetlerinde onların desteğini almıştır. Son nefesine kadar da Erzurum’da hizmet edip orada defnedilmiştir. Dolayısıyla şiirin sonunda, adeta şükran duygusuyla “Erzurum’dan gördüğün ihsanı unutma ey Lütfi” diyerek hem kendine hem okura ders verir. Bu söz, Erzurum’a duyduğu minnetin bir ifadesidir. Erzurum’u Allah’a emanet ederek biten şiir, bu minnet ve duanın ebedileşmesi anlamına gelir.

Alvarlı Efe’nin Erzurum’a dair çizdiği bu tablo, geçmişin değerlerini yüceltip geleceğe........

© Pusula Gazetesi