Anna Politkovskaya tam 19 yıl önce öldürüldü. O, Rusya’nın iç çürümesini dünyaya anlatan bir vicdandı. Onu öldüren bir kişi değil, bir sistemdi. “Her şey gözümün önünde olup bitiyor; onları görmezlikten gelemem” diyordu ve gerçeği yazmanın bedelini hayatıyla ödedi. Ölümü, Putin’e bir “doğum günü hediyesi” oldu.

• YUSUF TUNÇBİLEK
• 6 Ekim 2025

Çeçenya gerçeklerini dünyaya anlattıktan sonra Moskova tarafından “ortadan kaldırılması gereken biri” olarak kodlanan Anna Politkovskaya, 7 Ekim 2006’da uğradığı suikast sonucunda öldürüldü. Politkovskaya, yaşarken zaten ses getiriyordu ama ölümünün ardından neredeyse 20 yıl geçmiş olmasına rağmen hâlâ yankılanan bir isim oldu.

Yılan hikayesine dönen Politkovskaya cinayet dosyasında uzun bir dönem suçluların ceza almaları Rusya bürokrasisi tarafından engellendi. 2014’te cezaların kesinleştiği izlenimi yaratılsa da suikastı gerçekte kimlerin planladığı ortaya konmadı. Kasım 2023’te, Politkovskaya cinayetine karışan eski polis Sergey Hacıkurbanov, Ukrayna’da Rusya ordusu saflarında savaşacağı için affedildi ve serbest bırakıldı.

Peki bu kadın tam olarak neden öldürüldü?

Öldürülmeden önce neler yapmıştı?

Politkovskaya bir gazeteci, yazar ve insan hakları savunucusu olarak dünyada bilinen bir isimdi. Ukrayna kökenlerine rağmen Rus olarak tanındı. Dışarıdan Rusya’yı takip edenlerin onunla karşılaşmama ihtimalleri yoktu. Politkovskaya’yı anlamak için, “Putin’in Rusyası” isimli Türkçeye de çevrilen kitap okunabilir. Zaten Türkiye da kamuoyu onu 2004’te yayımlanan bu kitabın 2006’da Türkçeye çevrilmesiyle tanıdı. Kitap Mart ayında piyasaya çıkmış, yazarı Ekim ayında öldürülmüştü.

“Her Şey Gözümün Önünde Oluyor”

Politkovskaya, kitaba klasik bir sunuş yazısından ziyade, bir başkaldırı manifestosuyla başlıyo, Batı’ya eleştiriler yapıyor ve en sonunda, “Fakat ben bugünde yaşıyorum ve bütün olaylar gözlerimin önünde olup bitiyor; onları görmezlik edemem” cümlesini kuruyordu.

Türkiye ve dünya onu unutmamak için ne yaptı?

Kafkas sivil toplum kuruluşları, 2014’de İstanbul’da bir program organize etti ve Ukraynalı yönetmen Masha Novikova’nın “Anna: Seven Years on the Frontline (Anna: Cephede Yedi Yıl” belgeseli gösterildi. 2022’de Fransız gazeteci Dominiquen Conil’in “Anna Politkovskaya: No to Fear (Korkuya Hayır Anna Politkovskaya)” isimli küçük kitabı Türkçeye çevrilip Alfa Yayınları’ndan basıldı. En son Politkovskaya ile ilgili, “Words of War (Savaşın Sözleri)” isminde film yapıldı ama ne yazık ki Türkiye’deki sinema salonlarında gösterilmedi. Bu da Türkiye’ye has bir ilgisizlik olarak kayıtlara geçti.

Rusya’ya Acımak

Anna Politkovskaya, dünyanın Rusları anlamaya çalışması için önemli bir şanstı. Bu şans bilinçli olarak ortadan kaldırıldı. Onu öldürenler, Rusların anlaşılmasını istemeyen, Rusya’yı kendi içine kapatıp yolsuzluk çarklarını çevirmeye devam etmek isteyenlerdi. Onu öldüren bir kişi değil, bir sistemdi: Rusya Federasyonu sistemi. Katil, mevcut rejimin kendisiydi.

Rusya ordusu özelinde bütün Rusya’nın kokuşmuşluğu,........

© Perspektif