Seneler, okuldan daha sık söz etmeye başlıyor: “Okul dekorun efsanevi bir parçasıydı, demir cetveliyle öğrencilerin parmak uçlarına vuran Öğretmen’in acımasız tanrı olduğu kısa süreli altın çağ.”

Parmak ucuna cetvel ile vurmak bizim okullarda da vardı. Okul ve öğretmenler, insanlığın en kolay buluşabildiği ortak kategorilerden biri. Bu kategori, Napoli Romanları’nda geniş, derin yer tutuyor. Fellini filmlerindeki okul, sınıf, öğretmen, öğrenci sahnelerini hatırlıyorum. Biz o sahneleri çok sevdik. Türkiye’de de, öğrenci-öğretmen komiği yapmaya çalışan filmler oldu. Bence sulu komedi oldular.

Seneler romanını cımbızlayarak devam etmek istemiyorum. Yorucu bir yöntem. Yöntem olduğundan bile emin değilim. Fakat romanda bazen öyle cümleler ile karşılaşıyorum ki görmezden gelip geçemiyorum. Mesela, “ana babaya itaatte kusur etmemek ve şamarı yemek, neredeyse bir de cevap verecek.”

Sert bir itaat terbiyesi ile büyütülmedik ama annemin terlikleri meşhurdu. Kıçınıza yerdiniz. Fena acıtırdı. Kaçabildiğinizde ise uçan terlik olarak arkanızdan gelirdi. Türkiye’de “uçan terlik” amblemli bir siyasi partinin seçim kazanma şansı olabilir. Dünya nüfusunun yarısı uçan terliğin ne olduğunu tecrübe ile biliyordur bence. İnsanlığı temsilen uzaya gönderilecek şeyler listesinde yeri olabileceğine inanıyorum.

Seneler’in akışı, nihayet ebeveynler ile çocukların ilişki makasının açıldığı kavşağa geliyor. Çocuğun aile’den bir adım dışarı çıkıp okul üzerinden topluma uyum sürecinin başladığı kavşak: “Ama bizler, ana babalarımızdan farklı olarak kolza yetiştirmek, ağaçtan elma silkelemek ve kuru dalları toplayıp deste yapmak için okulu asmak zorunda değildik. Mevsimlerin döngüsünün yerini ders yılı takvimi alıyordu.“

Ve Napoli Romanları’nda da karşımıza çıkan dil meselesi : “… Doğru Fransızcanın imla kurallarını ezbere sayıyorduk. Eve döner dönmez, hiç tereddütsüz, esas dilimize, her bir kelime için düşünüp taşınmak zorunda olmadığımız, sadece neyin söylenip neyin söylenmeyeceğine dikkat ettiğimiz dilimize, bedenle, yediğimiz şamarla, iş önlüklerine sinmiş........

© P24