Amerika Birleşik Devletleri’nde TikTok yasağı hukuken devreye girmek üzere. Ancak, böylesi iletişim odaklı bir çağda sosyal medya uygulamalarını uygulamaları engellemek ve devre dışı bırakmak o kadar kolay değil. Dahası, bir uygulama devreden çıkarsa, yerini beklenmedik bir başkası da alabiliyor. ABD’de de, TikTok’un devre dışı kalması sürecinde geri sayım başlarken, Çin kökenli başka bir uygulama olan “Xiahongshu” aniden popülerleşmeye başladı.

Xiahongshu veya REDNote/Kırmızı Not, TikTok ve Instagram ile Pinterest özelliklerini birleştiren, sohbet odaları da olan bir uygulama. “RED”, yani “Kızıl” olarak da biliniyor. “Kırmızı Not” da, TikTok gibi Çinli teknoloji şirketi ByteDance tarafından geliştirilmiş. Dünya genelinde 300 milyon kullanıcısı olan Xiahongshu, Çince’nin en yaygın biçimi olan Mandarin’i konuşanlar için hazırlansa da, şimdi ABD’de popülarite rekoru kırıyor. 2013’te Miranda Qu ve Charlwin Mao tarafından, Çin pazarında alışveriş konusunda bir “cep rehberi” olarak kurulan Xiahongshu, çok başarılı olunca Çinli teknoloji şirketleri AliBaba ve TenCent de, uygulamaya yatırım yaptı. TikTok ve Xiahongshu’nun ortak özellikleri, moda başta olmak üzere alışveriş/ticari konularda da kullanılmaları.

TikTok’a dönersek; uygulamanın sahibi ByteDance ayrıca Douyin adlı Çin’e özel başka bir paralel sürümüne de sahip. TikTok ise, Çin dışında kalan uluslararası çevrelerin kullanması için özel hazırlanmış. Bazı farklılıklar dışında çoğunlukla aynı işleve sahip ikizler Douyin ve TikTok uygulamaları, birinin kopyası ama aynı zamanda apayrı iki uygulama; adeta paralel evrenler gibiler.

2016 doğumlu TikTok, ABD’de son 6 yılda popüleritesini hızla arttırdı ve şu an 170 milyon Amerikalı kullanıcısı var. Uygulama, dünya genelinde de, 2 milyar kullanıcı tarafından indirildi. Son kertede, sevin veya nefret edin, TikTok; Instagram, YouTube gibi diğer birçok sosyal medya uygulamasını da etkiledi ve kısa video biçimini kopyalamaya yöneltti.

Peki, ABD’de TikTok yasağı konusu nereden çıktı ve nereye gidiyor, bir de ona bakalım:

TikTok’un, ABD’de hızla artan popülaritesi, Çin ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki artan gerginlik nedeniyle siyasetin gözüne batmaya başladı., 2020’de, ticaret danışmanı Peter Navarro ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo gibi Çin’e karşı son derece şahin tavırlı kurmaylarının desteğiyle Başkan Donald Trump’ın yönetimi, TikTok’a karşı tavır almaya başladı. Trump yönetimi, Çinli teknoloji şirketi ByteDance’in uygulamayı ABD’li bir şirkete satması gerektiğini; yoksa hükümetin uygulamayı ülke genelinde yasaklayacağını resmen duyurdu. Ve hatta, bu olası yasağın kapsamına Çin’in WhatsApp’ı olarak niteleyebileceğimiz WeChat de dahil olmak üzere, diğer birkaç Çin kökenli sosyal medya uygulaması da dahil edildi.

Karşılık olarak TikTok da, ABD hükümetine “ifade özgürlüğünün ihlal edildiği” gerekçesiyle karşı dava süreci başlattı. Trump’ın yürütme emri, 2021’de Trump’ın yerine geçen Joe Biden tarafından iptal edildi; ancak bu, TikTok’un ABD’deki sorunlarını noktalamadı. Sonraki yıllarda, çoğu ABD eyaleti, TikTok’u hükümete ait ve hükümet görevlileri tarafından kullanılan cihazlarda yasaklamak için eyalet çapında yerel yasalar çıkardı. Biden yönetimi de, federal düzeyde tüm kamu çalışanlarının cihazlarında TikTok’un yasaklanması kararını aldı.

2024’te de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, ABD hükümetinin Çin, Rusya, Kuzey Kore ve........

© P24