Rusya-Ukrayna savaşı başladığında ABD’nin Çin’e karşı Rusya’yı yanına çekmek için bu savaştan yararlanmak isteyebileceğine dikkat çektim. Hatta ABD’nin Putin’e ödül olarak Ukrayna topraklarının bir bölümünü verebileceğini de ifade etmiştim. Bu tahminlerimin gerçekleşme olasılığının şimdi iyice yükseldiği görülüyor.

ABD-Rusya-Çin üçlüsü hakkındaki saptamalarım elbette 70’li yıllarda yaşanan ABD-Çin baharı hakkındaki bilgilerime dayanıyordu. O dönemde ABD Çin’i hatta Çin yanlısı komünist partileri yanına çekmeyi başarmıştı. Bir gün sıra tersine de gelecekti. Nitekim Nixon ve Mao’nun 50 yıl kadar önce Rusya’ya karşı işbirliğini nasıl başlattıkları hakkında da Oda Tv’de birkaç kez yazdım.

70’li yıllarda Türkçe yayın yapan Pekin radyosunu dinlerdim. Hatta bir dönem dış politikayla ilgili açıklamaları motamot not alıp ilgilenenlere verdiğim de oldu. Çin söyleminin nasıl değiştiğini, başlangıçta yüzde yüz Amerikan karşıtı olan metinlerin giderek önce “iki süper devletle mücadeleye” oradan da “daha tehlikeli olan” Sovyet sosyal emperyalizmine karşı Amerika ile işbirliğine evrildiğini yakından izledim. Bu nedenle şimdi yarım yüzyıl sonra ABD’nin bu kez Çin’i kıskaca almak için Rusya ile ittifak araması beni hiç şaşırtmıyor.

GEÇEN HAFTA GELİŞMELER HIZLANDI

Trump’ın göreve başladığı 20 Ocak’tan beri bu konuda bir dizi gelişme oldu. Bunların bazıları da geçen hafta yaşandı.

Beyaz Saray sözcüsü Karoline Leavitt 15 Nisan'da düzenlediği basın brifinginde, ABD ile ekonomik ortaklıkların Rusya'yı Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşı sona erdirmeye teşvik edebileceğini vurguladı. Leavitt gazetecilere yaptığı açıklamada Başkanın özel temsilcisi Witkoff’un Putin ile olan görüşmesinin "verimli" geçtiğini söyledi. "Witkoff, Rusya'nın bu savaşı sona erdirmek istediğine inanıyor ve Başkan da aynı fikirde" dedi.

Witkoff, Fox News'a yaptığı açıklamada ise Putin ile görüşmelerinin "beş bölgenin" statüsüne dayalı olası bir barış anlaşması hakkında olduğunu söylemişti. Bu bölgelerin birincisi Rusya’nın ilhak ettiği Kırım ve diğerleri de halihazırda Rusların elindeki Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Kherson bölgeleri olarak belirlenmiş durumda. Bloomberg’in verdiği bir habere göre ABD, Kırım’ı Rus toprağı olarak tanımaya hazırlanıyor.

Trump’ın özel temsilcisi ayrıca ABD ve Rusya için ekonomik teşviklerden de bahsetmişti. "Rus-Amerikan ilişkilerini bazı çok ilginç iş fırsatları aracılığıyla yeniden şekillendirmek için bir fırsat olarak görüyorum" dedi. "Bu aynı zamanda bölgeye gerçek bir istikrar da getirecektir."

ABD-RUSYA EKONOMİK FIRSATLARI

Trump Moskova ile ilişkileri normalleştirmek için ekonomik bağlara odaklanan adımlar attı. Trump ve Putin arasında 18 Mart'ta yapılan telefon görüşmesinin ardından Kremlin, liderlerin bir dizi sektörde "karşılıklı yarar sağlayan işbirliği" geliştirmek istediklerini söyledi. Beyaz Saray da iki ülke arasındaki "kayda değer ekonomik ilerleme" potansiyelinden övgüyle söz etti.

Geçen haftanın önemli gelişmelerinden biri de Birleşmiş Milletler'in Rusya-Ukrayna savaşı konusunda Avrupa Konseyi ile işbirliği çağrısında bulunan bir karar tasarısına ABD’nin HAYIR oyu vermesiydi. ABD, Rusya ve Rusya'nın etki alanındaki Belarus, Eritre, Mali, Nikaragua, Nijer, Kuzey Kore ve Sudan gibi diğer ülkelerle aynı doğrultuda oy kullandı. Bu arada Trump’ın Rusya’nın yeniden G7 Toplantılarına çağrılmasını istediğini de anımsatayım.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin'e karşı başlattığı eşi benzeri görülmemiş gümrük vergisi savaşı, Moskova'yı Pekin'den uzaklaştırabilecek ve böylece genel küresel güç dengesinin Washington lehine kalmasını sağlayacak bir unsur içeriyor mu? Geçen hafta bu konu da Amerikan stratejik elitleri arasında önemli bir tartışma konusu halindeydi. Ancak Rusya’nın ihracatına destek ABD’nin Rusya ile yapabileceklerinin ancak küçük bir bölümü. Bu konuda odak noktası Sibirya’da iki tarafın birlikte yapabilecekleri. Doğal kaynaklar ve özel olarak da ileri teknoloji için önemli olan nadir madenler açısından Sibirya çok kritik bir bölge. Sibirya’nın zenginliklerinin birlikte işletilmesi için Putin ABD’ye şimdiden bir öneri sundu bile.

ABD ve Rusya’nın ekonomik işbirliği ve birbirlerini tamamlayıcı özellikleri olduğu iddiası 19’uncu yüzyıldan beri konuşulur. Dönemin ünlü bankerleri 19’uncu yüzyılın sonunda bu konuda........

© OdaTV