Afro-Avrasya, yani Afrika, Asya ve Avrupa’nın kesişim bölgesi, bugün dünya çapında stratejik ve ekonomik rekabetin en yoğun hissedildiği alanlardan biri. Bu devasa coğrafyada Çin, Rusya, Türkiye ve İran’ın artan etkisi, yalnızca bölgesel politikaları değil, küresel güç dengelerini de yeniden şekillendiriyor. Batı’nın bu dört ülkeye karşı süregelen gerginlikleri ve onların etkinliğini sınırlama çabaları, Afro-Avrasya’nın siyasi, ekonomik ve askeri dinamiklerini anlamada temel bir çerçeve sunuyor.

Bu dört ülkenin bölgede artan varlığı, Avrupa Birliği’nin (AB) Afro-Avrasya’daki geleneksel nüfuzunu zayıflatırken, ABD’nin bölgede etkisini sürdürme mücadelesini de daha zorlu hale getiriyor. ABD’nin bölgeye coğrafi uzaklığı ve bölgesel güçlerin burada artan nüfuzu, Washington’u dezavantajlı bir konuma iterken, Afro-Avrasya yeni bir çok kutuplu düzenin sahnesi olmaya aday görünüyor.

Çin, Afro-Avrasya’daki etkinliğini en çok Kuşak ve Yol Girişimi (BRI) aracılığıyla inşa ediyor. Bu devasa ekonomik ve altyapı projesi, Asya’dan Afrika’ya, hatta Avrupa’ya kadar uzanan stratejik bir ticaret ve bağlantı ağı kurmayı hedefliyor. Çin, bu projeler kapsamında Afrika’dan Orta Asya’ya kadar limanlar, yollar, enerji hatları ve demiryolları inşa etti. Bu yatırımların ekonomik hacmi yüz milyarlarca doları buluyor.

Özellikle Orta Asya’da enerji hatlarına yaptığı yatırımlar, Pekin’in enerji arzını güvence altına alırken, Afrika’da liman ve demiryolu projeleriyle ticaret yollarını domine etmeyi amaçlıyor. Ancak Batı, Çin’in bu projelerinin yalnızca ekonomik bir işbirliği olmadığını, aynı zamanda bölgelerde “borç tuzağı” diplomasisiyle siyasi bağımlılık yarattığını savunuyor.

Pekin ise bu suçlamaları reddederek Afro-Avrasya’da kalkınmayı desteklediğini ve bölge ülkelerine “Batı’nın müdahaleciliğine karşı alternatif” sunduğunu öne sürüyor.

Rusya’nın Afro-Avrasya’daki varlığı, daha çok güvenlik ve enerji ekseninde şekilleniyor. Moskova, Orta Asya’daki eski Sovyet cumhuriyetlerinde ekonomik ve siyasi etkisini sürdürürken, Afrika’da askeri işbirlikleri ve paralı asker kullanımıyla varlığını artırıyor. Özellikle Wagner........

© Nokta Haber Yorum