21. Yüzyılda Yeni Bir Eksen Çağı Mümkün mü? – Arslan Özdemir
“İkinci Eksen Çağı, insanın teknoloji ve doğa arasında yeni bir vicdan inşa etme eşiğidir.”
Karl Jaspers’in tanımladığı ilk Eksen Çağı (M.Ö. 800–200) insanlık tarihinde bir “bilinç devrimi” yarattı. Bu dönemde, farklı coğrafyalarda birbirinden bağımsız olarak ortaya çıkan düşünürler, insanın evrenle, toplumla ve kendisiyle ilişkisini köklü biçimde yeniden tanımladılar.
Günümüzde ise benzer ölçekte bir dönüşümün eşiğinde olup olmadığımız sorusu, hem sosyologlar hem de felsefeciler tarafından tartışılıyor. Bu tartışma, “İkinci Eksen Çağı” hipotezi olarak biliniyor.
Sosyolojik olarak, büyük krizler ve sistemsel tıkanıklıklar, genellikle yeni düşünsel atılımlara zemin hazırlar. 21. yüzyılın başından itibaren yaşanan bazı dinamikler, yeni bir eksensel kırılma ihtimalini gündeme getirdi:
İnsanın doğayı sınırsız sömürülebilir bir kaynak olarak görme anlayışı sorgulanıyor. Yerine, ekosistem merkezli, “insan-doğa ortak kader” bilincine dayalı yeni etik yaklaşımlar gelişiyor.
Yapay zekâ, genetik mühendislik ve biyoteknoloji, insan tanımını kökten........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Ellen Ginsberg Simon